nạn buôn nô lệ trong giai đoạn 1400 và 1900 tính theo phần trăm dân số
vào năm 1400. Màu càng đậm cho thấy nạn buôn nô lệ càng dữ dội. Ví dụ
ở Angola, Benin, Ghana và Togo, tổng số nô lệ được bán ở các quốc gia
vượt quá toàn bộ dân số của quốc gia đó tính vào thời điểm năm 1400.
Sự xuất hiện đột ngột của người châu Âu trên khắp vùng bờ biển
Đông và Trung Phi, hăm hở muốn mua nô lệ không tránh khỏi tạo nên một
ảnh hưởng lớn làm thay đổi diện mạo xã hội Phi châu. Hầu hết các nô lệ
được chuyên chở đến châu Mỹ là những người bị bắt trong chiến tranh và
sau đó được đưa đến vùng bờ biển. Sự gia tăng chiến tranh ở châu Phi là
kết quả của việc nhập khẩu một số lượng lớn súng ống và đạn dược mà
người châu Âu dùng để đổi lấy nô lệ. Tới thời điểm 1730, mỗi năm khoảng
180 nghìn khẩu súng được du nhập vào châu Phi dọc theo vùng bờ biển
Đông Phi, và trong giai đoạn từ 1750 đến đầu thế kỷ 19, chỉ riêng người
Anh không thôi đã bán khoảng 283-394 nghìn khẩu súng mỗi năm. Từ
1750 đến 1807, người Anh bán 22 nghìn tấn thuốc súng, tức trung bình
khoảng 384 nghìn kg mỗi năm, cùng với 91 nghìn kg chì hàng năm. Xa hơn
về phía nam, ngành buôn bán vũ khí cũng hoạt động mạnh mẽ một cách
tương tự. Dọc vùng bờ biển Loango, phía bắc vương quốc Kongo, mỗi năm
người châu Âu bán khoảng 50 nghìn khẩu súng.
Các cuộc chiến tranh và xung đột không chỉ gây ra những tổn thất to
lớn về sinh mạng và đau thương mà còn đặt nền tảng cho một xu hướng
phát triển thể chế ở châu Phi. Trước thời hiện đại, các xã hội châu Phi ít có
các thể chế chính trị tập trung như ở khu vực Âu-Á. Hầu hết các thể chế
chính trị đều có phạm vi nhỏ, với các tù trưởng và có lẽ là nhà vua nắm giữ
đất đai và nguồn lực. Nhiều thể chế, như chúng tôi đã trình bày qua trường
hợp của Somalia, không hề có một cơ chế quyền lực chính trị theo tôn ti
trật tự. Việc buôn bán nô lệ đã làm khởi xướng hai quá trình chính trị bất
lợi. Thứ nhất, nhiều quốc gia bắt đầu trở nên chuyên chế hơn nhằm đạt
được một mục tiêu duy nhất là để bắt và bán nô lệ cho các lái buôn nô lệ
châu Âu. Thứ hai, là hậu quả của quá trình trước nhưng cũng rất lạ đời là đi
