ngược lại với nó, đó là chiến tranh và nạn bắt nô lệ cuối cùng đã phá hủy
bất cứ trật tự xã hội và quyền lực nhà nước chính đáng nào tồn tại ở châu
Phi hạ Sahara. Ngoài con đường chiến tranh ra, nô lệ còn được bắt cóc
thông qua các cuộc càn quét cướp bóc quy mô nhỏ. Luật pháp cũng trở
thành một công cụ phục vụ cho việc bắt nô lệ. Cho dù bạn có phạm tội gì đi
nữa thì hình phạt cũng là trở thành nô lệ. Thương gia người Anh Francis
Moore đã nhận xét về những hậu quả của việc này dọc theo vùng ven biển
Senegambia của Tây Phi vào những năm 1730 như sau:
Kể từ lúc việc buôn bán nô lệ này được sử dụng, tất cả mọi hình phạt
đều được biến thành phạt làm nô lệ; vì lợi ích thu được từ việc áp dụng
hình phạt này mà người ta cố gắng mọi cách để kết tội và bán kẻ phạm tội.
Không những kẻ giết người, ăn cắp và ngoại tình bị trừng phạt bằng cách
bán làm nô lệ mà tất cả những tội lặt vặt khác cũng bị trừng phạt theo cách
thức tương tự.
Các thể chế, ngay cả thể chế tôn giáo, cũng bị biến dạng bởi mong
muốn bắt và bán nô lệ. Một ví dụ minh họa là đền thờ nổi tiếng ở
Arochukwu, đông Nigeria. Đền thờ này được đông đảo người dân tin tưởng
là nơi phát ngôn cho một vị thần tôn giáo uy nghiêm được các bộ tộc chính
ở địa phương sùng kính, như bộ tộc Ijaw, Ibibio và Igbo. Người dân thường
tìm đến đền thờ để giải quyết mâu thuẫn và bất hòa. Những người đi kiện
từ xa đến Arochukwu để đối diện với đền thờ phải đi xuống một hẻm núi
cạnh con sông Cross, tại nơi đây đền thờ được đặt trong một hang lớn, phía
trước hang đặt hai dãy sọ người. Những thầy tu canh giữ đền sẽ truyền báo
quyết định của vị thần. Bằng cách thông đồng với những lái buôn nô lệ
người Ảrập, họ thường thông báo cho biết thần quyết định “nuốt chửng”
người đi kiện, mà trên thực tế thường có nghĩa là những người đó sau khi đi
vào hang sẽ được dẫn xuống con sông Cross, tại đó đã có thuyền của người
châu Âu chờ sẵn. Đây là một quá trình cho thấy luật pháp và phong tục bị
bóp méo và vi phạm để bắt được nhiều nô lệ, gây ra những ảnh hưởng bất
lợi cho quá trình tập trung quyền lực chính trị, mặc dù trong một số trường