sản xuất đồ gốm, pháo hạm, sợi bông và nhập khẩu máy dệt từ Anh để xây
dựng nhà máy dệt bông đầu tiên tại Nhật Bản vào năm 1861. Ông cũng xây
dựng hai xưởng đóng tàu hiện đại. Năm 1890, Nhật Bản là quốc gia châu Á
đầu tiên thông qua hiến pháp, xây dựng một chế độ quân chủ lập hiến với
quốc hội được bầu, được gọi là Nghị viện (Diet), và bộ máy tư pháp độc
lập. Những thay đổi này là yếu tố quyết định giúp Nhật Bản hưởng lợi to
lớn từ cuộc Cách mạng công nghiệp ở châu Á.
GIỮA THẾ KỶ 19, cả Trung Quốc và Nhật Bản đều là những đất
nước nghèo khổ, mỏi mòn dưới chế độ chuyên chế. Qua nhiều thế kỷ, chế
độ chuyên chế của Trung Quốc vẫn giữ thái độ ngờ vực đối với sự thay đổi.
Tuy có nhiều điểm tương đồng giữa Trung Quốc và Nhật Bản - chế độ
tướng quân Tokugawa cũng bế quan tỏa cảng vào thế kỷ 17 hệt như các
hoàng đế Trung Hoa đã làm trước đó, và phản đối các thay đổi về kinh tế
và chính trị. Thế nhưng vẫn có những điểm khác biệt đáng lưu ý về mặt
chính trị. Trung Quốc là một đế chế quan lại tập trung được cai trị bởi một
hoàng đế chuyên chế. Hoàng đế chắc chắn phải đứng trước nhiều hạn chế
về quyền lực của mình, quan trọng nhất là mối đe dọa bạo loạn. Trong giai
đoạn từ năm 1850 đến năm 1864, toàn bộ miền nam Trung Quốc bị tàn phá
bởi cuộc khởi nghĩa Thái Bình Thiên Quốc với hàng triệu người thiệt mạng
trong các cuộc xung đột hay do nạn đói. Nhưng sự chống đối hoàng đế đã
không được thể chế hóa.
Cơ cấu của các thể chế chính trị Nhật Bản rất khác. Chế độ tướng
quân đã gạt hoàng đế sang một bên, nhưng như chúng ta đã thấy, quyền lực
của Tokugawa không có tính chất tuyệt đối, và các lãnh địa như Satsuma
vẫn duy trì độc lập, thậm chí họ có thể giao thương với nước ngoài trên
danh nghĩa của chính họ.
Cũng như Pháp, một hệ quả quan trọng của cuộc Cách mạng công
nghiệp Anh đối với Trung Quốc và Nhật Bản là tính dễ bị tổn thương về
mặt quân sự. Trung Quốc phải nhún nhường trước sức mạnh trên biển của
