cách các quận rỗng và bãi bỏ Luật Ngũ cốc đều được đặt lên bàn nghị sự
thì hẳn các chủ đất đã kháng cự mạnh mẽ hơn nhiều. Việc một vài cải cách
nhỏ về chính trị được thực hiện trước khi yêu cầu bãi bỏ Luật Ngũ cốc
được đặt lên bàn nghị sự đã giúp tháo ngòi nổ xung đột.
Thay đổi tiệm tiến cũng giúp tránh được việc phải mạo hiểm đi vào
một tương lai bất định, chưa có tiền lệ. Một cuộc lật đổ hệ thống bằng bạo
lực có nghĩa là phải xây dựng một hệ thống hoàn toàn mới để thay thế. Đây
là trường hợp của cuộc Cách mạng Pháp khi thử nghiệm đầu tiên với dân
chủ đã dẫn đến Thời kỳ Khủng bố, và sau đó là hai lần quay lại của chế độ
quân chủ và rốt cuộc là Đệ tam Cộng hòa Pháp vào năm 1870. Đây cũng là
trường hợp của cuộc Cách mạng Nga trong đó khát vọng về một hệ thống
công bằng hơn Đế chế Nga đã đem đến chế độ một đảng độc tài thậm chí
còn bạo lực, đẫm máu và độc ác hơn chính thể mà nó thay thế. Cải cách
tiệm tiến ở những xã hội này rất khó do tính chất chiếm đoạt của những
chính thể này cũng như sự vắng bóng của nền tảng đa nguyên. Chính nhờ
chủ nghĩa đa nguyên được đặt nền móng từ cuộc Cách mạng Vinh quang và
nguyên tắc thượng tôn pháp luật mà nó hình thành đã giúp cải cách tiệm
tiến ở Liên hiệp Anh khả thi và được lựa chọn.
Triết gia bảo thủ người Anh Edmund Burke, người đã kiên quyết
chống lại Cách mạng Pháp, vào năm 1790 viết: “Cần phải vô cùng thận
trọng nếu muốn phá sập một chính thể kiên cố đã phục vụ cho mục đích
chung của xã hội qua nhiều thế hệ hay muốn xây dựng lại nó mà không có
mô hình hay hình thái sẵn có đã được chấp nhận”. Burke đã không nhìn
thấy bức tranh lớn. Cách mạng Pháp đã thay thế chính thể mục nát và mở
đường cho các thể chế dung hợp không chỉ ở Pháp mà còn khắp Tây Âu.
Nhưng sự thận trọng của Burke không hẳn là vô lý. Tiến trình dần dần
trong cải cách chính trị ở Anh bắt đầu từ năm 1688 và tăng tốc ở ba thập kỷ
sau khi Burke qua đời hẳn hiệu quả hơn vì tính chất tiệm tiến đã đem lại
cho nó sức mạnh, khiến cho nó khó bị cưỡng lại và cuối cùng trở nên bền
vững.
