VÌ SAO CÁC QUỐC GIA THẤT BẠI: NGUỒN GỐC CỦA QUYỀN LỰC, THỊNH VƯỢNG VÀ NGHÈO ĐÓI - Trang 405

TẤN CÔNG ĐỘC QUYỀN

Các thể chế dung hợp ở Hoa Kỳ có nguồn gốc từ các cuộc đấu tranh ở

Virginia, Maryland và Carolina trong thời kỳ thuộc địa. Hiến pháp Hoa Kỳ
với hệ thống kiềm chế và phân lập quyền lực của nó đã tăng cường sức
mạnh cho các thể chế này. Hiến pháp không đánh dấu chấm hết cho sự phát
triển của các thể chế dung hợp. Cũng như ở Anh, những thể chế này được
tăng cường sức mạnh nhờ quá trình phản hồi tích cực trong vòng xoáy đi
lên.

Vào giữa thế kỷ 19, tất cả người da trắng là nam giới đều có quyền

bầu cử ở Hoa Kỳ mặc dù phụ nữ và người da đen không được tham gia.
Các thể chế kinh tế đã trở nên dung hợp hơn, ví dụ, Đạo luật Trang trại
(Đạo luật Homestead) năm 1862 đã dành các vùng đất hoang dã phía tây
cho người định cư tiềm năng chứ không phân phối những vùng đất này cho
giới quyền thế chính trị. Tuy nhiên, cũng như ở Anh, thách thức đối với các
thể chế dung hợp không bao giờ hoàn toàn vắng bóng. Nội chiến kết thúc
đã mở đường cho cuộc bứt phá nhanh chóng trong kinh tế ở miền Bắc. Khi
đường sắt, công nghiệp và thương mại phát triển, nhiều người đã trở nên
giàu có. Với sức mạnh có được từ những thành công kinh tế, nhiều ông chủ
và công ty của họ ngày càng trở nên vô lương tâm. Họ bị gọi là “tư bản kẻ
cướp” (Robber Barons) vì cách thức kinh doanh thực dụng và không khoan
nhượng nhằm mục đích củng cố độc quyền và ngăn chặn bất kỳ đối thủ
cạnh tranh tiềm năng nào tham gia thị trường hoặc kinh doanh bình đẳng.
Một trong trong số đó là Cornelius Vanderbilt, người nổi tiếng với phát
biểu: “Việc gì tôi phải bận tâm đến luật pháp? Quyền lực trong tay tôi”.

Một người khác là John D. Rockefeller, người sáng lập Công ty

Standard Oil vào năm 1870. Ông đã nhanh chóng loại bỏ các đối thủ ở
Cleveland và giành vị trí độc quyền trong vận chuyển và bán lẻ dầu và các
sản phẩm của dầu. Đến năm 1882, ông đã xây dựng công ty độc quyền
khổng lồ, theo ngôn ngữ thời đó là một tờ-rớt (trust). Năm 1890, Standard

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.