nàng, còn tôi, tôi đứng tách ra một bên, im lặng, hy vọng ít ra giờ đây nàng
cũng đưa mắt nhìn tôi một lần, vào giờ phút cuối cùng. Nhưng mắt nàng
mọng nước mắt, vai nàng rung lên. Nàng đẹp quá! Tôi cũng muốn ra chào
nàng nhưng không hiểu tại sao tôi không có can đảm lại gần bầy ngựa, có lẽ
tại thái độ lạnh nhạt của những người phù rể hoặc cũng có thể vì tôi bối rối
quá, tôi cũng không rõ nữa. Tôi chỉ biết rằng tôi đứng riêng ra một nơi, như
sửng sốt ngây ngất; không một ai chú ý đến tôi và tôi tự cảm thấy mình xa lạ
và thừa hơn bao giờ hết giữa những con người tập họp ở đây.
Những người cưỡi ngựa bắt đầu lên đường. Một lần nữa, Christine
ngoái cổ lại nhìn chúng tôi, rồi bầy ngựa biến mất, rồi đến nửa mình trên của
những người cưỡi ngựa và sau cùng là những nòng súng đen ngòm của họ.
Chúng tôi quay về không ai nói một lời. Lão chủ cối xay và bà vợ trở về
nhà. Còn tôi, tôi đứng lại bên bờ ngòi, nằm sấp xuống đất, lòng trĩu buồn và
đột nhiên òa lên nức nở.
Tôi khóc mà cũng chẳng hiểu tại sao. Tôi khóc vì Christine đã ra đi
thì ít, mà vì số phận tôi thì nhiều, và tôi chẳng có thể nói được tại sao lại như
vậy.
24 tháng Tám 1943
Từ mấy đêm nay, quân lính đi lại không ngừng trên đường đi
Gjirokastër. Chắc không bao lâu nữa sẽ có chuyện gì quan trọng xảy ra.
Nông dân đến cối xay kể rằng những người ở thành phố lại chạy về nông
thôn đầy khắp các làng, đâu đâu cũng có những người tị nạn và người ta có
cảm giác như họ đem theo một hương vị tro tàn. Người ta tiên đoán những
điều khủng khiếp.
Cũng có tin đồn là «Tiểu đoàn Xanh» đã xuất hiện ở địa phương. Có
người lại quả quyết là chúng đang hoành hành ở bên kia Lunxhëria, người
khác lại nói rằng chúng còn hoạt động gần hơn nữa. Đêm hôm trở nên sầu
thảm ghê rợn. Tôi thao thức không ngủ được và thường dậy để nghe ngóng.
Lòng mong muốn gặp Christine ám ảnh tôi.