VIỆT NAM MÁU LỬA QUÊ HƯƠNG TÔI - Trang 1058

hưởng thụ). Cách mạng Pháp mở ngục Bastille thì Cách mạng 1963 mở
khám Chí Hòa và Côn Đảo để giải thoát cho những người quốc gia bị nhà
Ngô giam giữ. Khi vua Louis XVI chết thì nhóm Bảo Hoàng nổi lên cũng
như khi ông Diệm chết thì nhóm Cần Lao Công Giáo lại nổi lên. Nhóm Bảo
Hoàng chiếm đa số trong Quốc dân Đại hội thì nhóm Công Giáo Cần Lao
cũng chiếm đa số trong Nghị trường dưới chế độ Thiệu. Và sau khi vua
Louis XVI chết, chính trường Pháp liên tiếp xáo trộn cũng như sau khi ông
Diệm chết thì xáo trộn liên tiếp xảy ra cho miền Nam.
Nếu có những khác biệt giữa hai cuộc Cách mạng thì đó là thái độ của hai
nhân vật bị lật đổ: Vua Louis XVI khi lên đoạn đầu đài, ông tự tay cởi áo và
cà vạt rồi im lặng để người ta trói mình, ông chỉ kêu lên “vô tội” và nói lời
cuối cùng là Tôi tha thứ cho kẻ thù của tôi và tôi cầu Chúa để máu tôi khỏi
gây họa cho dân chúng. Ông Diệm thì trái lại: Vào những ngày ngắn ngủi
còn lại trong cuộc đời mà ông đang cảm thấy cái chết sẽ đến mình, ông đã
đưa ra lời tuyên bố mang đầy tính hận thù: Tôi tiến thì tiến theo tôi, tôi lùi
thì bắn tôi, và tôi chết thì trả thù cho tôi. Lời trối trăn của ông Diệm như
chất cường toan để lại cho nhóm Công Giáo Cần Lao nuôi dưỡng mối hận
hung hãn, và tăng thêm tính phá hoại cho những xáo trộn chính trị không
thể tránh được sau này.
Cũng khác biệt nữa là nếu cuộc Cách mạng Pháp có rất nhiều đầu rơi máu
chảy không những của tàn dư phe đảng cầm quyền (là lẽ dĩ nhiên) mà còn
của các lãnh tụ cách mạng nữa, thì trong cuộc Cách mạng 1-11-1963 chỉ có
thêm hai người em của ông Diệm và bốn cán bộ của ông ta là Hồ Tấn
Quyền, Lê Quang Tung, Lê Quang Triệu và Phan Quang Đông. Còn tất cả
tàn dư Cần Lao và lực lượng công cụ một thời hét ra lửa của họ đều được
khoan hồng sống sót.
Cuộc Cách mạng 1789 không tạo được ổn định và không duy trì được chính
quyền cách mạng trong một thời gian dài nhưng tinh thần Tự do, Bình đẳng
và Huynh đệ của cuộc cách mạng đó vẫn sống mãi và đã là ngọn lửa phát
động cho nhiều cuộc cách mạng khác trên thế giới. Cũng vậy, cuộc Cách
mạng 1963 cũng không đem lại trật tự và phát triển cho miền Nam nhưng
tinh thần chống độc tài, chống bạo quyền của cuộc cách mạng đó cũng đã