phản bội Bảo Đại.
Mọi người đều hiểu rằng Diệm được Hoa Thịnh Đốn chọn vào chức vụ này,
Ngoại trưởng Dulles, người đích thân phụ trách đem Mỹ vào thay thế Pháp,
đã chấp thuận Diệm vì bị ảnh hưởng của Hồng Y Spellman, một trong
những người bạn Mỹ của Diệm...
Khi Diệm trở về Sài Gòn vào ngày 25 tháng 6 năm 1954, đi từ phi trường về
dinh Norodom trong một chiếc xe phủ màn kín mít, Diệm vẫn không mất đi
cái quan niệm phong kiến chắc nịch mà bây giờ lại được lồng thêm vào một
số lý thuyết về dân chủ Tây phương. Toàn bộ quan điểm cai trị quốc gia của
Diệm là một quan niệm Nho giáo chặt chẽ và kinh điển. Ngoài sự nhấn
mạnh những đức tính và cung cách đạo đức, trong một bài viết nhan đề
“Phát triển Dân chủ tại Việt Nam” được viết trước khi lên cầm quyền, Diệm
đã đề cập đến “sự thần bí của chính phủ” như là một “nguyên tắc cơ bản”.
Diệm giải thích rằng “vị quan toà trong tư cách chính thức phải hành xử với
cung cách như đang tham dự một nghi lễ tôn giáo”. Kẻ cầm quyền do đó
phải được “kính trọng một cách thiêng liêng” như là “kẻ trung gian giữa
Người và Trời đang làm lễ cúng bái vậy”. Do đó, ta không ngạc nhiên khi
thấy Diệm, với sự giúp đỡ càng lúc càng nhiều của Nhu, đã chiếu dội sự
thần thánh hóa cá nhân của ông ta tại Nam Việt Nam, và chính sự thần
thánh hóa này đã kéo dài cho đến ngày nay...
Nhược điểm lớn nhất của Hiến pháp 1956 là những “đặc quyền” quy định
trong chương cuối cùng cho phép vị Tổng thống quá nhiều quyền lực mà
ngay cả vị Tổng Cao ủy Pháp hay chúa ngày xưa cũng không có. Trong khi
Hiến pháp có đề cập đến vấn đề nhân quyền, nhưng vì Diệm được quyền cai
trị bằng sắc luật “một cách như Trời” (divine right) đã làm cho Diệm tin
rằng ông ta xứng đáng nhận lãnh Thiên Mệnh.
Khuyết điểm khác của Hiến pháp mà chính Nhu phải chịu trách nhiệm là
đưa vào Hiến pháp chủ đề về thuyết Nhân Vị, một chủ nghĩa thần bí
(mystique) trộn lẫn những tư tưởng Đông phương và Tây phương... Nó bao
gồm tư tưởng của Công giáo Pháp và một vài khía cạnh của Cơ Đốc giáo
cũng như Khổng giáo và Mác Xít...
Như Pentagon Papers và nhiều sử liệu khác đã phát giác ra, tình hình Việt