VIỆT NAM MÁU LỬA QUÊ HƯƠNG TÔI - Trang 236

mà cũng vô cùng cứng rắn. Ông báo cho tướng De Gaulle biết là nếu nước
Pháp vẫn quyết tái lập nền thuộc địa trên đất nước Việt Nam thì “… dân tộc
Việt Nam không muốn và cũng không thể chịu đựng một cuộc đô hộ nào
nữa, mỗi làng sẽ là một ổ kháng chiến, mỗi người cộng sự cũ của Pháp sẽ là
một kẻ thù…” [18]
Những lời tuyên bố nồng nàn tình yêu nước và sự bày tỏ thái độ quyết liệt
đối với Pháp khi quân đội Pháp sắp sửa tái xâm chiếm Việt Nam, đã nói lên
quyết tâm của vua Bảo Đại nhất định khước từ quá khứ, dù quá khứ ấy đã
được đan bằng những sợi dây liên hệ giữa ông và nước Pháp.
Nhưng chẳng may cho vận nước còn phải chịu cảnh ngửa nghiêng nên toàn
dân lại hướng về cuộc kháng chiến của Việt Minh, và thêm vào đó ông Bảo
Đại lại không tham quyền cố vị, không luyến tiếc điện ngọc ngai vàng, vui
vẻ từ bỏ ngôi báu để tránh cho quốc dân một cuộc huynh đệ tương tàn. Ông
đã tuyên bố:
Hạnh phúc của dân Việt Nam,
Độc lập của nước Việt Nam,
Muốn đạt được mục đích ấy, Trẫm đã tuyên bố hy sinh tất cả mọi phương
diện và cũng vì phương diện ấy, Trẫm muốn sự hy sinh của Trẫm phải bổ
ích cho tổ quốc.
… trong giờ phút nghiêm trọng này, đoàn kết là sống, chia rẽ là chết.
… cho nên mặc dầu Trẫm hết sức bùi ngùi cho nỗi làm vua 20 năm, mới
gần gũi dân được mấy tháng, chưa làm được ích lợi gì cho quốc dân như
lòng Trẫm mong muốn, Trẫm cũng quả quyết thoái vị để nhường quyền
điều khiển quốc gia cho một chính phủ dân chủ cộng hòa.
… còn về phần Trẫm, sau 20 năm ngai vàng bệ ngọc đã biết bao ngậm đắng
nuốt cay, từ nay Trẫm lấy làm vui được làm dân Tự Do của một nước Độc
Lập, chứ Trẫm nhất quyết không để ai lợi dụng danh nghĩa của Trẫm hay
của Hoàng gia mà lung lạc quốc dân nữa…
(trích một đoạn trong chiếu thoái vị của vua Bảo Đại nhân dịp trao bảo
kiếm, ngọc tỷ cho ông Trần Huy Liệu, đại diện Việt Minh tại lầu Ngọ Môn
ngày 25 tháng 9 năm 1945)
Chính tấm lòng hy sinh cao cả của vua Bảo Đại, hy sinh quyền uy tối