VIỆT NAM MÁU LỬA QUÊ HƯƠNG TÔI - Trang 269

thị còn bắt phải khơi dậy lòng căm thù ông Bảo Đại trong quần chúng nữa!
Cả một chiến dịch bao trùm từ Cà Mâu đến Bến Hải do chính quyền yểm
trợ trên cả hai mặt nội dung lẫn phương tiện, hung hăng và rầm rộ tìm cách
đạp Bảo Đại xuống bùn dơ của lịch sử. Cả nước được vận động để phỉ nhổ
Bảo Đại như là một hiện thân xấu xa nhất hơn cả Lê Chiêu Thống và Lê
Long Đĩnh. Hai đài phát thanh Sài Gòn và Huế, phối hợp với báo chí trong
gần một tháng trời, liên tục mạt sát ông Bảo Đại và thúc dục dân chúng quất
roi và đốt lửa những hình nộm Bảo Đại. Chiến dịch to lớn của một nhân vật
quốc gia chống Cộng (theo Mỹ) để truất phế một nhân vật quốc gia khác
cũng chống Cộng (nhưng theo Tây) còn tàn độc và khủng khiếp hơn chiến
dịch hạ bệ Bảo Đại của kẻ thù là Cộng Sản Việt Minh thời 1948, 1949, khi
giải pháp Bảo Đại mới ra đời để đối phó với ông Hồ Chí Minh.
Sau biến cố đó, nghĩa là khi kết quả chính thức đã được công bố và thể hiện
tượng trưng là việc thu hồi chiếc du thuyền của vua Bảo Đại và ngôi biệt
thự một tầng ở đường Công Lý của bà Từ Cung, vị Cựu Hoàng âm thầm lui
vào bóng tối để kéo dài cuộc sống tha hương, còn bà Từ Cung thì được phép
trở về An Định Cung An Cựu ở ngoại Hoàng thành Huế để sống nốt chuỗi
ngày già lão. Trong thảm cảnh đau thương đó, có lẽ đêm đêm bà đã ngậm
ngùi ngâm câu thơ cũ, khóc thương cho một triều đại suy tàn để nhớ tiếc
triều đại nhà Nguyễn của Bà:
Cung miếu triều xưa đâu vắng ngắt,
Trăng mờ khắc khoải quốc kêu thâu.
(Chu Mạnh Trinh)

Trong gần mười năm kể từ biến cố đó, cho đến khi ông Diệm bị lật đổ và
giết chết năm 1963, rồi ông Hồ Chí Minh từ giã cuộc đời vào năm 1969,
quê hương đã trải qua bao độ thăng trầm và dân tộc đã nhận chịu biết bao
thống khổ. Gần mười năm đọa đày trong tang tóc và binh lửa mà ba nhân
vật lịch sử đã từng hằn in dấu tích của mình trong dòng sông lịch sử, thì nay
mỗi người một ngả, mỗi người một số phận: Hai ông Hồ Chí Minh và Ngô
Đình Diệm đã ra người thiên cổ để lại rất nhiều nợ nần oan trái cho dân tộc,
còn cựu hoàng Bảo Đại thì kéo dài cuộc sống tha hương vô vị mà ngày trở