VIỆT NAM MÁU LỬA QUÊ HƯƠNG TÔI - Trang 726

Thứ đến, Phật giáo đã được truyền bá như một tôn giáo thuần túy, không
pha lẫn với một trào lưu chính trị nào, cũng không có một tổ chức quốc tế rõ
rệt nên đã không gây nên những hiểu lầm đáng tiếc như Công giáo.
Trong giáo hội Công giáo thì trái lại, khuynh hướng đóng kín và tự mãn
hiện diện ngay trên bình diện tập thể và giáo hội tự ý thức mình như một
dân tộc được Thiên Chúa chọn lựa giao phó cho sứ mạng cứu rỗi nhân loại.
Giáo hội là con đường độc nhất đưa tới Thiên Chúa: “Ngoài Giáo hội không
thể có sự cứu rỗi” (Hors de l’Eglise, Point de Salut). Từ khi giáo hội thành
Quốc giáo dưới triều đại Constantin và nắm được những thế lực lớn lao thì
“cây gươm tinh thần” của thánh Phao Lồ đã luôn luôn bị cám dỗ, đã biến
thành cây gươm thép thật sự. Giáo hội đã không ngần ngại dùng đến thế lực
để tiêu diệt các tôn giáo khác, đập phá các đền thờ “tà thần”, đốt sách vở
ngoại đạo và đốt luôn những người bị xem là “lạc đạo” nếu không chịu sửa
sai. Trong xã hội loài người, giáo hội không bao giờ chịu công nhận cho các
tôn giáo khác hoặc cho những người không Công giáo cái quyền ăn nói
ngang hàng với mình bởi cái lý do giản dị là chỉ giáo hội mới có sự thật,
mới có quyền ăn nói. Đức Giáo Hoàng Gregoire XVI đã gọi “tự do báo chí”
là “tự do tai hại nhất, đáng ghét nhất, kinh tởm nhất” mà một số người dám
đòi hỏi một cách ồn ào cuồng nhiệt và quảng bá khắp mọi nơi.
Tôi nghĩ rằng chính sự bất khoan dung đó (và nhiều lý do khác) đã khiến
cho Giáo hội va chạm một cách nặng nề với các dân tộc Á Đông và đã
không mỹ mãn trong việc rao giảng tin mừng trong vùng này. Sau bốn thế
kỷ giảng đạo với những phương tiện hùng hậu, những hy sinh lớn lao, phải
nhận rằng số người Á Đông theo đạo Công giáo thật là ít ỏi ngoại trừ tại xứ
Phi Luật Tân. (Đó là chỉ mới nhìn đến số lượng. Nếu nhìn đến phẩm lượng
“qualité” thì có lẽ kết quả còn khiêm tốn hơn nữa: chưa có một Giáo hội Á
Đông nào sản xuất được một vị thánh, và trình độ đạo đức trung bình của
người Thiên Chúa giáo Á Đông không có gì gọi là “cao” hơn những người
không Thiên Chúa giáo). Lý do căn bản của kết quả khiêm tốn ấy phải
chăng là vì người Á Đông khi theo Đạo đã phải ly cách cộng đồng Dân Tộc.
Chính vì Giáo Hội đã xem các nền văn hóa Á Đông là vô giá trị, sai lầm, tội
lỗi do đó gần như bắt buộc người Á Đông phải lựa chọn giữa dân tộc và