VIỆT NAM MÁU LỬA QUÊ HƯƠNG TÔI - Trang 919

cáo “Trừ khi bà Nhu và người chồng quá khích, cuồng tín của bà rời khỏi
Việt Nam, không thì không một quyền lực nào trên thế gian này có thể ngăn
chận được việc ám sát ông Diệm và vợ chồng Nhu”.[14]
Nhân vật này hẳn muốn ám chỉ đến những tiền lệ trong lịch sử và bóng gió
muốn nhắc lại các vụ mưu sát ông Diệm tại Ban Mê Thuột (1957), vụ binh
biến Nhảy Dù (1960) và vụ ném bom dinh Độc Lập (1962).
Trên chuyến bay về Á Châu mà chặng nghỉ đầu tiên là Nhật Bản, ông đã nói
chuyện với nhà văn Eugene Burdich, tác giả cuốn “The Ugly American” nổi
tiếng. Nhà văn này khuyên ông nên lưu ý đến những ý kiến của các ký giả
kinh nghiệm hơn là của các nhân viên Tòa đại sứ Mỹ tại Sài Gòn.
Trong 4 ngày tại Tokyo, ông đã tìm hiểu thêm về giáo lý của đạo Phật qua
một thiền sư Nhật Bản (bạn thân của một tăng sĩ Phật giáo Mỹ vốn là tri kỷ
của ông nội ông), và đã ngăn cản kịp thời một nữ cư sĩ Việt Nam định tự
thiêu trước khách sạn của ông để phản đối chính sách đàn áp Phật giáo của
chế độ Diệm tại Việt Nam.
Đêm 20/8, trong khi Nhu tung quân càn quét các cơ sở Phật giáo thì ông
Lodge đang ở Hồng Kông và nhận được công điện của Tổng thống
Kennedy yêu cầu phải đi Sài Gòn gấp để nghiên cứu và đối phó với tình
hình càng lúc càng sôi động tại Việt Nam.
Ông đến phi trường Tân Sơn Nhất ngày 22/8 và về thẳng tòa Đại sứ mà
không tuyên bố gì với cả một đoàn quân báo chí đang đợi ông ở phi cảng.
Ông đến Sài Gòn vào lúc chính quyền Hoa Thịnh Đốn đang bị phân hóa vì
vấn đề Việt Nam và những nhân viên quan trọng Mỹ tại Sài Gòn cũng đang
có những mâu thuẫn về lập trường đối với chế độ Diệm. Tướng Paul
Harkins và trưởng nhiệm sở CIA Richardon thì ủng hộ ông Diệm, trong lúc
phó đại sứ Williams Truhart lại quyết liệt chống đối hai anh em Diệm Nhu.
Do đó mà trong mấy ngày đầu tiên, ông Lodge đã để nhiều thì giờ để nói
chuyện với các ký giả, để tìm hiểu tình hình thật chính xác. Thượng tọa Trí
Quang và Đại đức Nhật Thiện, lúc bấy giờ đang trú ẩn trong tòa Đại sứ Mỹ
sau vụ tổng tấn công chùa chiền của Nhu, cũng đã là hai người khách của
ông.
Ngày 24 tháng 8, Đại sứ Lodge đến dinh Gia Long trình ủy nhiệm thư lên