thì lực lượng cách mạng cũng đã được tổ chức rồi và cũng đã được cuốn hút
vào cao trào chống đối chế độ của toàn dân. Riêng các tướng lãnh như
Minh, Đôn, Kim, Đính, Khiêm, họ ở vào cái thế không thể lùi được nữa: các
bộ phận khác của quân đội do những sĩ quan cấp tá tổ chức sẽ tiến hành
cuộc cách mạng, dù có hay không có họ! Do đó, khi liên lạc với Tòa đại sứ
Hoa Kỳ, mà qua đó đánh dội về Hoa Thịnh Đốn, mục tiêu chính vẫn là duy
trì được một giao hảo tốt đẹp giữa hai nước để Hoa Kỳ không những sẽ giúp
miền Nam hồi phục lại được sức mạnh mà còn yểm trợ miền Nam dồi dào
hơn cho một cuộc thư hùng Quốc Cộng chắc chắn sẽ khốc liệt hơn sau này.
Làm một cuộc chính biến để lật đổ một chế độ là việc khó nhưng vẫn không
khó bằng sau cuộc chính biến đó đất nước sẽ mạnh hơn. Cho nên “nước cờ”
ngoại giao đó của các tướng lãnh là một hành động chính trị khôn ngoan và
cần thiết để bảo đảm cho đất nước sẽ mạnh hơn sau này mà thôi. (Tiếc rằng,
nếu họ đã thành công trong lãnh vực duy trì được một mối giao hảo tốt với
đồng minh Hoa Kỳ thì ở những lãnh vực khác, họ đã thất bại và tạo ra một
chuỗi dài những xáo trộn mà tôi sẽ đề cập ở chương tiếp theo).
Quy luật chính trị và những đòi hỏi của tình thế rõ ràng như thế, nhưng
những kẻ muốn bôi nhọ ý nghĩa lịch sử và giá trị cách mạng của ngày
1/11/63 sau này đã cố tình bóp méo lịch sử bằng hai sự kiện hoàn toàn
không có thật [22]: thứ nhất là họ cho rằng nếu Mỹ không “bật đèn xanh”
thì quân đội và nhân dân miền Nam không đủ sức và không dám làm cuộc
cách mạng lật đổ chế độ Diệm, thứ hai là họ cho rằng chính chính quyền
Kennedy là kẻ chủ xướng và điều động cuộc cách mạng 1/11/63.
Sự thật cho ta thấy dù biết ông Diệm bắt tay với Cộng Sản, dù biết ông
Diệm không chấp nhận các khuyến cáo nhằm cải tổ chế độ, chính quyền
Kennedy vẫn lúng túng không có một sách lược rõ ràng và trên mặt nhân
sự, vẫn chia làm hai phe rõ rệt. Cho đến khi biết chắc rằng có một lực lượng
cách mạng, với sự tham dự của quân đội, quyết định lật đổ chế độ, chính
quyền Kennedy mới bày tỏ sự tán đồng của mình, mới tìm cách gây liên hệ
tốt.
Như vậy, rõ ràng cuộc cách mạng ngày 1–11–1963 hoàn toàn do quân dân
Việt Nam lúc bấy giờ thực hiện, và người Mỹ, đứng trước những khó khăn