VIỆT NAM MÁU LỬA QUÊ HƯƠNG TÔI - Trang 930

đó?” [23].
Ngoài ra, giáo sư Nguyễn Ngọc Huy, một trong những lãnh tụ đảng Đại Việt
cũ, và là người có nhiều đồng chí quan trọng tham dự tích cực vào ngày
cách mạng 1/11/63 như Huỳnh Văn Tồn, Nhiễu, Lương, Dương Hiếu
Nghĩa, Nhan Minh Trang v.v… cũng đã đưa ra những nhận định và dữ kiện
chính xác sau đây:
Bây giờ thì ta đã thấy rằng chính phủ Hoa Kỳ không quyết tâm lật đổ Diệm,
và trong mọi trường hợp, chắc chắn là không muốn Diệm bị giết. Việc lật đổ
và sát hại xảy ra là chỉ do một số tướng lãnh Việt Nam. Người Mỹ đã không
thúc đẩy họ đảo chánh, người Mỹ chỉ không ngăn chận họ mà thôi. Trong
tấn bi kịch này, nhân viên tình báo Trung ương Mỹ có đầy đủ tin tức nhờ
mối quan hệ của họ với những kẻ chủ mưu như Bác sĩ Trần Kim Tuyến,
Phạm Ngọc Thảo, tướng Trần Thiện Khiêm trước khi chính cơ quan này
liên lạc một cách chính thức với Trần Văn Đôn và Dương Văn Minh. Họ đã
phục vụ chính phủ họ bằng cách cung cấp đầy đủ tin tức về những chuyện
mà người Việt Nam muốn làm, và quá lắm là họ chỉ tìm cách để Trần Kim
Tuyến thay thế Ngô Đình Nhu. Họ thất bại trong cố gắng tách rời Diệm
khỏi Nhu và trong cố gắng ngăn chận cho Diệm khỏi bị ám sát khi mà sự
ngoan cố của Diệm đã làm cho cuộc đảo chánh trở thành một việc không
tránh được…[24].
Quả thật giáo sư Nguyễn Ngọc Huy đã có những nhận xét trung thực và
nghiêm chỉnh của một nhà chính trị có kinh nghiệm đấu tranh lâu năm và
của một nhà viết sử lương thiện. Có lẽ một phần nhờ ông có nhiều cán bộ
đảng viên quân đội dưới quyền các tướng lãnh đảo chánh, đã cho ông những
tin tức nội bộ và phần khác có lẽ nhờ ông chịu nghiên cứu kỹ càng các tài
liệu và công điện nói về chính biến 1963, đặc biệt là tài liệu và công điện
được ghi trong cuốn “The Pentagon Papers” mà giá trị khả tín của cuộc sách
này cũng như tên tuổi của tác giả Neil Sheehan không ai có thể phủ nhận
được.
Qua phân tách trên đây của giáo sư Huy, ta có thể chia sự liên hệ móc nối
giữa chính quyền Hoa Kỳ và các tướng lãnh Việt Nam làm hai giai đoạn:
giai đoạn đầu giữa CIA Sài Gòn với nhóm thân CIA là tướng Khánh, tướng