VIỆT NAM MÁU LỬA QUÊ HƯƠNG TÔI - Trang 934

anh em ông Diệm.
2. Sở dĩ người Mỹ liên hệ được với tướng lãnh là do sự móc nối ban đầu của
các tướng Khánh, Khiêm và đại tá Thảo, những người vốn đã thân với CIA
từ lâu nhưng lại không có tương quan gì với nhóm Đôn, Kim, Đính cả.
Đàng sau nhóm này, tuy có sự hiện diện ít ỏi của tướng Minh nhưng tướng
Minh chẳng những đã không liên lạc gì với Mỹ mà lại còn nghi ngờ tướng
Khiêm không thành thật mà định đi hai mang.
3. Trong lúc đó thì tướng Đôn có tổ chức riêng được sự hợp tác của tướng
Minh và cho đến ngày 5/10/1963 mới có cuộc gặp gỡ giữa tướng Minh và
Conein lần đầu tiên.
Ba yếu tố này và những biến chuyển sau đó cho thấy giáo sư Huy đã phân
tách nghiêm chỉnh và trung thực để đưa đến nhận định chung quyết rằng:
“Người Mỹ đã không thúc đẩy họ đảo chánh, người Mỹ chỉ không ngăn
chận họ mà thôi. Trong tấn bi kịch này, nhân viên tình báo Trung ương Mỹ
có đầy đủ tin tức nhờ mối quan hệ của họ với những kẻ chủ mưu như Bác sĩ
Trần Kim Tuyến, Phạm Ngọc Thảo, Tướng Trần Thiện Khiêm trước khi
chính cơ quan này liên lạc một cách chính thức với Trần Văn Đôn và
Dương Văn Minh”. Nói cách khác, chính người Việt Nam chủ động cuộc
chính biến từ dự định đến quyết định, từ kế hoạch đến thực hiện, từ phương
tiện đến nhân sự, còn người Mỹ chỉ là kẻ đã bị đặt trước một tình trạng đã
rồi và chỉ chạy theo mà thôi. Vì thế tôi mới viết: “Chính tướng lãnh Việt
Nam bật đèn xanh cho Mỹ chứ không phải Mỹ bật đèn xanh cho tướng lãnh
Việt Nam”.
Cũng cần nói thêm rằng những nhận định của giáo sư Huy trên kia đã được
trích ra từ tài liệu “The Story of Ngô Đình Diệm’s overthrow and murder”
của giáo sư, tập tài liệu mà ông đã tặng tôi nhân ông và Cụ Nguyễn Văn Tại
(hiện sống tại Garden Grove) đến thăm tôi tại Costa Mesa năm 1979. Tài
liệu này là một bản photocopy có bút tích của giáo sư mà tôi còn giữ và
chắc rằng nhiều đồng chí của giáo sư trong “Mặt Trận Liên Minh Dân Chủ”
của ông cũng được ông gởi tặng. Lúc trao cho tôi, giáo sư Huy cho biết tài
liệu này sẽ được đăng vào tác phẩm “Understanding Vietnam” cuốn sách do
ông và Giáo sư Stephan B. Young viết chung và sẽ do “The Displaced