VIỆT NAM MÁU LỬA QUÊ HƯƠNG TÔI - Trang 935

Persons Center Information Service Business, The Netherlands” (TDT.
Thomasson) xuất bản.
Không nắm vững nội tình của người Việt lúc đó hoặc không nghiên cứu kỹ
các tài liệu, một vài ký giả, sử gia Hoa Kỳ, như trường hợp bà Ellen
Hammer, một bạn thân với nhà Ngô và với Giáo sư Bửu Hội, đã viết sai sự
thật trong cuốn “A Death in November” của bà ta với hậu ý bênh vực nhà
Ngô.
Lại cũng tiếc rằng một số người Việt Nam có hậu ý, cứ muốn ngụy biện
rằng chính phủ Mỹ chủ động vụ đảo chánh 1963 để xuyên tạc tướng lãnh là
tay sai của Mỹ, đã không nhớ rằng chính ông Diệm là sản phẩm của Mỹ đã
được chính giới Hoa Kỳ « bồng » về nước để cầm quyền, chính ông Diệm
đã nhờ Mỹ áp lực với Pháp để truất phế Bảo Đại, nhờ Mỹ để đánh tan các
giáo phái, đảng phái và những lực lượng kháng chiến quốc gia. Họ cũng đã
cố tình quên rằng chính anh em ông Diệm chứ không ai khác, đã là đầu mối
cho Mỹ vào Việt Nam và khuynh loát toàn bộ chính tình miền Nam, chi
phối mọi lãnh vực sinh hoạt tại miền Nam, thì dù bất kỳ lực lượng nào
muốn gây một biến cố chính trị cũng không thể qua được tai mắt người Mỹ,
cũng không thể, nhiều hay ít, không đặt yếu tố người Mỹ vào trong những
kế hoạch của mình. Điểm đặc thù đó của chính trị miền Nam, bắt đầu từ và
vì chế độ Diệm, sẽ được chế độ Thiệu thừa hưởng trọn vẹn sau này.

-o0o-

Hai yếu tố người Công giáo Việt Nam và người Mỹ mà tôi vừa trình bày
trong mấy trang vừa qua, tuy không phải và không thể là những trở ngại
ngăn chận hay phản kích được cuộc cách mạng 1–11–63 nhưng vì vai trò
chính trị của họ trong sinh hoạt quốc gia của những năm 60, vì liên hệ cơ
cấu của họ trong lịch sử cận đại của dân tộc, nên đã trở thành những yếu tố
mà dù muốn dù không, sau này, đã tác dụng và gây ra những thay đổi vào
chủ đích cũng như ước nguyện ban đầu của ngày Cách mạng 1–11–63.
William Lederer, nhìn từ quan điểm của một người viết sử Hoa Kỳ, cũng đã
thấy tính cách dang dở của cuộc Cách mạng dù giá trị lớn lao của ngày 1–