Thất bại của De Lattre De Tassigny
Năm 1951, mặc dù Bộ chỉ huy Pháp đã có trong tay nhiều phương tiện
mới, quyền chủ động vẫn thuộc về phía kháng chiến Việt Nam. Ở miền
Nam, chiến tranh du kích vẫn tiếp tục, cuộc đấu tranh chính trị ở Sài Gòn
và nhiều thành phố khác được mở rộng thêm. Tuy nhiên, trận tuyến chính
vẫn là ở miền Bắc.
Ngay từ tháng Giêng năm 1951, quân đội nhân dân mở cuộc tấn công
vào trung du, ven rìa tây bắc của vùng châu thổ, nhổ gọn 10 đồn địch, tiêu
diệt 3 tiểu đoàn cơ động đến tăng viện cho các đồn bị uy hiếp. Ngày 20
tháng 3, một đợt tấn công mới ở vùng Đông Triều, uy hiếp vùng than Hòn
Gai và cảng Hải Phòng, rồi tháng 5, những cuộc tấn công vào phía nam
châu thổ đánh vào thị xã Ninh Bình. Mỗi lần bị tấn công như vậy, Bộ chỉ
huy Pháp buộc phải nhanh chóng tăng viện cho nơi bị đánh. De Lattre đã
tập trung các lực lượng tinh nhuệ của mình để thành lập những đơn vị cơ
động, nhưng ông ta vẫn luôn luôn ở vào thế phòng ngự.
Cuối tháng 5 năm 1951, Quốc hội Pháp họp tranh luận về chính sách cần
tiếp tục ở Đông Dương. Bộ chỉ huy Pháp đang tiến hành cuộc chiến tranh
nhằm chiếm lại đất đai, không thể tự giam mình vĩnh viễn ở giữa những
vành đai phòng thủ của vùng châu thổ, ngồi đợi quân kháng chiến Việt
Nam tấn công hết lần này đến lần khác. Bằng bất cứ giá nào chúng cũng
phải ra khỏi cái thế bị động này.
Ngày 14 tháng 10 năm 1951, De Lattre tung ba tiểu đoàn dù, 15 tiểu
đoàn bộ binh, với 7 đội pháo, 2 đoàn thiết giáp, đánh vào Hòa Bình - tỉnh lỵ
của xứ Mường bên sông Đà cách Hà Nội 75 km. Một chiến dịch tuyên
truyền ầm ĩ đã được phối hợp quanh trận đánh chiếm Hòa Bình là nơi lực
lượng kháng chiến không có ý định cố thủ. Quân Pháp bắt tay ngay vào
việc xây dựng xung quanh Hòa Bình một tập đoàn công sự phòng vệ do
nhưng đơn vị tinh nhuệ bảo vệ.