2.* Câu đối.
Một thể văn trong đó phép đối được hoàn toàn ứng dụng là câu đối. Vậy ta cần
xét phép tắc câu đối trước khi xét đến các thể văn trong có dùng đến phép ấy.
Định nghĩa.- Câu đối (chữ nho là doanh thiếp hoặc doanh liên: (Doanh: cột;
thiếp: mảnh giấy có viết chữ; liên: đối nhau) là những câu văn đi đôi với nhau
thế nào cho ý và chữ và luật bằng trắc cân xứng với nhau .
Cách làm câu đối.- Một đôi câu đối có hai câu đi sóng nhau, mỗi câu là một vế,
vế trên, vế dưới.
Trong cách làm câu đối, phải xét số chữ, cách đặt câu và luật bằng trắc. Theo số
chữ và cách đặt câu, có thể chia câu đối ra mấy thể sau đây:
1) Câu tiểu đối là những câu tự 4 chữ trở xuống. Những câu này nếu đặt được
bằng đối với trắc, trắc đối với bằng thì hay lắm. Thí dụ:
3) Câu đối phú là những câu làm theo các lối đặt câu của thể phú
a) Lối câu song quan (hai cửa) là những câu có tự 5 chữ trở lên, 9 chữ trở xuống
đặt thành một đoạn liền.
b) Lối câu cách cú (cách: ngăn ra; cú: câu) mỗi vế có hai câu: một câu ngắn, một
câu dài, thành ra hai câu đối nhau có một câu xen vào giữa làm cách nhau ra.
c) Lối câu gối hạc hoặc hạc tất là những câu mỗi vế có tự ba đoạn trở lên, đoạn
giữa thường ngắn xen vào hai đoạn kia như cái đầu gối ở giữa hai ống chân con
