VIỆT NAM VĂN HỌC SỬ YẾU - Trang 146

(Dạ)
Đoạn viết:
Ngã võ duy dương, viễn tài cảm trí tam hiệp chí. Vương sư mạc dịch, tiền đồ
giao vọng nhất điền khai.
(Tượng kỳ khí xa, Hồi I, Đoạn II, Cảnh II)
III> Xướng hoặc trần tình là những câu kể rõ đầu đuôi việc gì; những câu này
làm theo thể phú (cách cú) có xen những câu lót bằng văn xuôi. Thí dụ.
NGUYỄN CHÚA xướng viết:
(Ta từ khi qua Xiêm, Xiêm vương cũng có lòng tử tế, cho hai tướng đưa ta về
nước nhưng chẳng may cho ta khi đến Long Hồ lại phải thua cùng giặc, bởi vậy
cho nên) binh bại Long HỒ. (lúc bấy giờ quân Xiêm thì chạy về Xiêm) tùng thử
Xiêm nhân hoàn diện khứ. (Khi rứa chừ ta cùng tướng quân Nguyễn Văn Thành
qua đây là cốt về Phú quốc để mà tìm thăm mẫu thân), địa tầm Phú đảo, (chẳng
may đi đến đây lại gặp giặc đó mà), cự kỳ Điệp thạch hãm trùng vi.
(Tượng kỳ khí xa, Hồi I, Đoạn I, Cảnh II. )
Lưu Khánh trần tình viết:
(Số là): La hải cao tài dĩ d9ao5t liễu Tiên gia bảo bối;
Nguyên nhung hữu mệnh, sử hạ thần Đơn quốc cầu binh.
(Tống Địch Thanh)
IV. Than là những câu tỏ tình bi ai sầu thảm đặt theo hte63 thơ (tứ tự hoặc thất
ngôn). Thí dụ.
Than đặt theo thể thơ tứ tự:
Võ Tánh than rằng:
(Hiền huynh ôi!) ai là không thác, đạo phải cho tròn.
Thương thay hiền hữu, lòng đỏ như son.
Vì nòi vì giống, vì nước vì non,
Dẫu nghìn năm nữa, bia miệng không mòn.
(Tượng kỳ khí xa, Hồi II, d9ao5n II, Cảnh V)
Than đặt theo thể thơ thất ngôn:
Nguyễn Chúa than rằng:
Mây trắng xa trông luống ngậm ngùi,
Một nhà mẫu tử rẽ đôi nơi
Những mong nghiệp chúa còn đem lại,