VIỆT NAM VĂN HỌC SỬ YẾU - Trang 145

Chừ bỗng nghe đấng chúa Nguyễn ngài kiến nghĩa
Sầm Châu, âu ta thử ruổi co ngựa hồ tới đó nên chẳng?
Hát Nam tẩu mã:
Khen ai tỏ nẻo đưa chừng (ây ây)
Cho ta lặn suối (ây ây) phá rừng đến đây (ây ây)
Nguyễn chúa phù Lê hoàng (IV.-N.P.số 117)
3) Điệu hát Bắc.- Điệu hát Bắc hoặc hát khách là những điệu đặt theo thể thơ,
thể phú (lối câu song quan người hoặc cách cú) là những thể văn ta mượn của
người Tàu.
I. Bạch là những câu của một vai nói khi mới ra trò; những câu này làm theo thể
thơ (ngũ ngôn hoặc thất ngôn). Thí dụ.
Võ Tánh bạch viết:
Gia định tam hùng đệ nhất hùng
Trì chùng nan cửu khuất thần long
Nhất chiêu văn vũ thiên biên hiện,
Đặc chí phi đằng đáo cửu không
Hoàng Thái Xuyên
tượng kỳ khí xa, hồi I, đoạn I, cảnh 1
(Imprimerie Tokinoise, Hanoi)
II. Loạn là những câu để bổ ý hoặc thi hành câu nói. Những câu này làm theo
thể thơ hoặc thể phú (lối câu cách cú). Thí dụ:
Loạn đặt theo thể thơ:
Nguyễn Chúa viết:
(Chư tướng) ta cùng chư tướng, đại giá thân chinh, do hải đạo kei6m trình, vọng
Qui nhân tấn phát (a).
Đồng loạn viết:
Vạn lý bin hxa cấp khải hành
Thử lai chỉ vị cứu cô thành
Tha thần cộng tế gian nan nghiệp
Y cựu thanh cao sáp Ngự bình
(Tượng kỳ khi xa, Hồi II, đoạn I, Cảnh II )
Loạn đặt theo thể phú:
Nguyễn Tấn Huyên viết: