rất tức giận, họ chỉ muốn kiếm kế để tiễu trừ hết kiêu binh mà thôi. Chủ
xướng cuộc mưu hại kiêu binh vào tháng 2 năm Giáp Thìn (1784) là hai
anh em tướng quân Nguyễn Lệ và Nguyễn Điều. Sách Khâm định Việt sử
thông giám cương mục (Chính biên, quyển 46, tờ 6 và 7) ghi chép việc này
như sau:
“Nguyễn Lệ lên Sơn Tây, cùng với người em là Nguyễn Điều bấy giờ
đang làm trấn thủ đất này, để bàn kế diệt kiêu binh. (Nguyễn) Điều nói với
(Nguyễn) Lệ rằng: -Giờ đây, dân khắp bốn trấn đều oán bọn kiêu binh đến
tận xương tủy. Nếu lấy danh nghĩa giết kiêu binh, thì chỉ cần ta hô lên một
tiếng là không đâu lại không hưởng ứng. Đất này thuộc khu thượng du,
trước kia anh từng làm trấn thủ, lại kiêm luôn cả trấn thủ Hưng Hóa, thổ tù
đều là thuộc hạ cũ của anh. Đã thế, Hoàng Văn Đồng là kẻ đang làm phiên
mục
ở Tuyên Quang, được coi là giàu mạnh nhất nước, trước đây, anh
từng đi chiêu dụ, được dân vui theo, vậy thì nay chỉ cần anh gởi tờ hiệu
triệu, chắc hắn sẽ lập tức tuân lệnh. Ngoài ra, viên tướng nổi tiếng trăm trận
là Hoàng Phùng Cơ ở Sơn Nam, các tướng đa mưu là Trương Tuân ở Kinh
Bắc và Trịnh Tự Quyền ở Hải Dương … nếu thấy mật lệnh của chúa, ắt sẽ
lo tuyển mộ binh lính và nghĩa sĩ để giữ doanh trại, sẵn sàng làm theo lệnh
của anh. Anh từng là người giữ chức Tể tướng lại kiêm cả chức Sư phó,
nay đứng ra chỉ huy các trấn để dẹp loạn cho nước, ai là người không dám
nghe? Chúng ta sẽ giao ước các nơi cùng nhau khởi sự một ngày, kéo quân
vào thành, giết hết bọn kiêu binh đầu sỏ và bắt chúng phải theo phép mà trị,
việc ấy thiết tưởng là không khó khăn.
(Nguyễn) Lệ nói: -Chú nói rất phải, nhưng hiện nay mạng chúa còn trong
tay lũ kiêu binh, chẳng lẽ ném chuột mà không sợ vỡ đồ quý hay sao?
(Nguyễn) Điều nói: -Việc ấy có gì là khó? Ngay bây giờ, nên cử người
đến trình với Chúa, xong, mật báo cho Hoàng Phùng Cơ đem binh thuyền
đến bến Thanh Trì, phao tin là tuần tiễu mặt sông, rồi nhân đó dùng một
chiếc thuyền nhỏ đi đón Chúa. Xin Chúa hãy cải trang mà đi. Bấy giờ,
thuyền sẽ thuận dòng về Hiến Doanh (thuộc Hưng Yên – ND) và đóng
