55. Lê Duy Khiêm được lập làm thái tử
Lê Duy Khiêm là con trưởng của Lê Duy Vĩ. Lê Duy Khiêm còn có tên
khác là Lê Duy Kỳ, sau là vua Lê Mẫn Đế (tức Lê Chiêu Thống). Việc Lê
Duy Khiêm được lập làm Thái tử cũng là việc rất bất ngờ, bởi trước đó,
thân sinh của Lê Duy Khiêm là Thái tử Lê Duy Vĩ bị Trịnh Sâm vu cho tội
thông dâm với một người thiếp của Trịnh Doanh rồi bắt giam và giết chết.
Sự kiện này xảy ra vào tháng 3 năm 1769 và cũng kể từ đó, ba người con
của Lê Duy Vĩ là Lê Duy Khiêm, Lê Duy Trù và Lê Duy Chỉ đều bị bắt
giam. Vả chăng, trong khi anh em Lê Duy Khiêm đang bị tù tội thì chú ruột
của họ là Lê Duy Cận đã được lập làm Thái tử kể từ tháng 8 năm 1770. Sự
lạ này đượcách Khâm định Việt sử thông giám cương mục (Chính biên,
quyển 46, tờ 1 và 2) chép lại như sau:
“Mùa xuân, tháng giêng (năm Quý Mão, 1783 – ND), Thái Tôn là Lê
Duy Khiêm được lập làm Thái tử. (Lê) Duy Cận bị truất làm Sùng Nhượng
Công.
Thái Tôn (Lê Duy Khiêm) vốn là con của Thái tử đã mất là Lê Duy Vĩ.
Khi Thái tử bị nạn, Thái Tôn (Lê Duy Khiêm) mới được sáu tuổi, cùng với
hai em là (Lê) Duy Trù và (Lê) Duy Chỉ đều bị bắt giam. Lúc quân tam
phủ
nổi loạn, họ đã cùng nhau đi rước Thái Tôn (Lê Duy Khiêm) về nội
điện. Việc ấy khiến cho nhiều người có ý trông ngóng vào.
Trước đây, việc (Lê) Duy Cận được lập làm Thái tử là do ý của Trịnh
Thái phi Nguyễn Thị mà có. Đến đây, Thái Tôn (Lê Duy Khiêm) được rước
về. (Trịnh Thái phi) Nguyễn Thị sợ (Lê) Duy Cận sẽ mất ngôi Thái tử, bèn
vội sai viên hoạn quan là Liêm Tăng (chưa rõ họ) đến ép Thái Tôn (Lê Duy
Khiêm) phải sang chầu để tính kế giết Bấy giờ, Thái Tôn (Lê Duy Khiêm)
từ chối mãi không được, đành phải vừa đi vừa khóc. Dọc đường, bị quân sĩ
ngăn lại, vì thế, họ hay chuyện và la mắng ầm ỹ, lại còn đòi tra cho ra kẻ đã
lập mưu hãm hại Thái Tôn (Lê Duy Khiêm). Họ lùng tìm Liêm Tăng không
được và ngờ là (Lê) Duy Cận chủ mưu. Lúc ấy, (Lê) Duy Cận đang chầu bà
Trịnh Thái phi, nghi trượng còn để hết cả ở ngoài phủ đường, do vậy, quân
