VIỆT SỬ TOÀN THƯ - Trang 116

Cơ cấu hành chính thời đó đã thiết lập như sau đây: Thứ sử có các Lạc

Viên tức là Tòng sự sử giúp việc. Dưới là quan Thái Thú có một viên Quận
thừa thay mặt Thái Thú khi có nhiều việc. Chung quanh Thái Thú có các
Duyên sử chia ra các Tào tức là các phòng giấy. Tỉ dụ Công tào sử lựa chọn
người có công lao để tuyển dụng. Mỗi Tài có 1 số Thư tá (thư ký) chuyên
việc giấy tờ, bẩm báo. Các quan lại cấp trên giúp việc Thức Sử và Thái Thú
là người Trung Quốc còn từ Duyên sử và Thư tá thì không nhất định phải là
người Trung quốc, tức là người bản xứ cũng được dùng đến, miễn có văn
tự.

Trước cơ cấu chính trị và hành chính trên đây, ta nhận thấy tuy nhà Tây

Hán có đạt ra nhiều phép tặc để ràng buộc dân chúng bản thổm quân đội
thường trú lúc nào cũng có mặt để đề phòng mầm loạn, nhưng việc cai trị
trực tiếp nhân dân vẫn ở trong tay quý tộc ta. Và chỉ có quý tộc bản thổ mới
có đủ uy lực tinh thần và vật chất để cai trị nhân dân, khi đó còn sống lẻ tẻ
từng đoàn thể theo hệ thống phong kiến. Vì vậy, nhà Hán không thể bãi bỏ
cái vai trò của quý tộc Giao Chỉ, mặc dầu bao giờ cũng nghi ngờ, e ngại.

Có điều khiển ta phải suy nghĩ là chế độ Lạc Hầu, Lạc tướng thời bấy

giờ rõ rệt giống chế độ phong kiến thời Trung Cổ ở Âu Châu sau này, các
công, hầu, bá, tử, đá sống nhởn nhơ trên mồ hôi nước mắt đám nông nô.
Duy tình trạng quý tộc và dân chúng Giao Chỉ thuở đó có sự đặc biệt là họ
cùng bị áp chế mỗi giới một cách. Do chỗ đồng thuyền đồng điệu này, sau
trên một thế kỷ đau khổ, họ đã hợp sức với nhau để đánh đuổi kẻ thù chung.

Viên Thứ Sử đầu tiên trên đất Việt là Thạch Đái, đóng ở Lũng Khê

(thuộc phủ Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh bây giờ), không thiện mà cũng
không ác. Trong một thời gian, việc giao dịch giữa Giao Chỉ bộ với nhà Tây
Hán không thấy sử sách ghi chép máy. Mãi đến năm Kỷ Sửu tức là năm
Khiến Võ thứ năm, đời vua Hán Quang Vũ (nhà Đông Hán), mới thấy có
chuyện Thứ sử Giao Châu là Đặng Nhượng cho sứ đem công vật về Trung
Quốc. Trong thời Vương Mãng cướp ngôi nhà Hán, các quan cai trị Trung

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.