liệt thi hành chính sách bài đạo và bế quan tỏa cảng.
Từ năm Tân Tỵ (1631) trong Nam dưới đời chúa Thượng ngoài Bắc
dưới đời Cảnh Hưng (1754) đã nổi lên nhiều phong trào giam cầm bắt bớ và
giết choc các đạo trưởng Tây phương cùng các tín đồ. Các giáo sĩ bị hại ở
Bắc Hà nhiều hơn vì vua Lê, chúa Trịnh gần như thất bại trong việc kêu gọi
người Tây phương đến giúp mình.
Một căn nguyên khác không kém phần quan trọng trong việc bài đạo là
chỗ đạo Thiên Chúa bị hiểu lầm là một tà đạo, nghịch với thuần phong mỹ
tục bản địa. Chính quyền cho kẻ theo đạo là những kẻ đi ngược với luân
thường, bỏ rơi tiên tổ, khinh mạn vua quan, tóm lại tôn giáo này bị coi là có
thể làm đảo lộn trật tự của xã hội đương thời tư gia đình ra tới ngoài đại
chúng.
Chú thích:
[1] Đạo Thiên Chúa còn gọi là đạo Gia Tô bởi chữ Gia Tô phiên âm ở
chữ Christ mà ra.
