Trước khi lên đường để ra Bắc Francis Garnier viết thư về cho người
anh ở bên Pháp như sau: “Súy Phủ đã cho tôi tùy thời ứng biến, việc gì hải
quân Thiếu tướng cũng vậy ở nơi tôi. Vậy tôi sẽ vì nước Pháp mà cố gắng
phen này…” Ngày 5-7-1873, Garnier ra tới Hà Nội liền đưa ra hai bản
tuyên cáo: 1) hiệu triệu binh sĩ nên có những tác phong tốt đẹp với dân
chúng phải giúp họ, luôn luôn tỏ ra công bằng và nhân hậu. 2) hiệu triệu
dân chúng Bắc Kỳ rằng mình được Súy Phủ Nam Kỳ phái ra để xem xét
mọi việc lộn xộn ở đây và để giúp đỡ dân Việt Nam, người Pháp muốn trừ
các giặc cướp để xứ này được làm ăn yên ổn, thịnh vượng…” Lần đầu gặp
Nguyễn Tri Phương, y nói: “Tôi được lệnh ra thảo luận cùng ngài những
căn bản một hiệp ước thương mại giữa hai nước. Do hiệp ước này chúng ta
mở con sông Nhị hà để làm đường giao thương, điều đó sẽ có lợi nhiều cho
quý quốc. Vậy xin ngài cùng tôi thảo luận về thuế thương chính mà việc
này sẽ nêu lên”. Mặc dù lúc này đã có một đại diện của triều đình Huế, ông
Phan Đình Bình, Nguyễn Tri Phương trả lời ông còn phải hỏi ý kiến của
nhà vua. Thực ra, Nguyễn Tri Phương đã biết rõ thái độ của Pháp nhưng
chưa biết xoay trở thế nào. Francis Garnier lại đòi đem quân vào đóng trong
thành, quan ta phải nài nỉ mãi y mới chịu ra hạ trại ở Trường Thi. Lúc này,
Garnier đã liên lạc được với Dupuis khi vừa tới Hải Dương và bây giờ
Dupuis đang ở Kẻ Sặt (thuộc tỉnh Hưng Yên giáp Hải Dương), Garnier cho
Dupuis biết chủ trương ra Bắc của mình và tỏ ý trông cậy vào Dupuis để thi
hành mọi công tác vì Dupuis thông thạo các vấn đề đất Bắc. Được thư của
Garnier, Dupuis đi đón Garnier bằng chiếc tàu Manhao, rồi cùng lên Hà
Nội. Trong cuộc đàm thoại của Garnier và quan ta, giám mục Puginier làm
thông ngôn. Garnier lờ hẳn việc Dupuis mà chỉ nói mình ra vì chuyện dẹp
giặc và mở sự buôn bán cho nước Pháp, Y pha Nho và Tàu. Rồi chiến
thuyền của Pháp từ Sài Gòn liên tiếp theo ra. Francis Farnier biết thế nào
quan ta cũng chẳng chịu nên bàn với Dupuis việc sửa soạn đánh thành, còn
bên ta thì chuẩn bị để ứng phó.
Đầu tháng Mười, F. Garnier viết thư cho ông Nguyễn Tri Phương trách
quan Việt Nam đã ngăn trở việc thương mại của Jean Dupuis rồi cho quan
