VIỆT SỬ TOÀN THƯ
VIỆT SỬ TOÀN THƯ
Phạm Văn Sơn
Phạm Văn Sơn
www.dtv-ebook.com
www.dtv-ebook.com
Chương Xviii
Chương Xviii
Tĩnh Đô Vương Trịnh Sâm và Tướng Hoàng Ngũ Phúc vào Thuận Hóa
Trịnh Sâm lên làm chúa thay Minh Đô vương Trịnh Doanh (1740 –
1767) được hai năm thì triều đình Nam hà của Vũ Vương gặp biến (Vũ
Vương mất 1765); phụ chính Trương Phúc Loan chuyên quyền, chế độ hà
khắc tham nhũng của y và bè lũ đã đưa nhân dân đến chỗ nổi lên chống đối
vì đói khổ, chẳng khác chi những phản ứng của đồng bào của nhân dân Bắc
Hà dưới đời chúa Trịnh Giang, Trịnh DOanh 25 năm về trước.
Tại Nam Hà, ngoài vụ các nông dân dấy loạn còn cả giới thương nhân
bắt đầu thành hình từ ngày có các nhà buôn ngoại quốc ra vào buôn bán.
Bọn người này cũng bị quan lại đời bấy giờ nặn bóp quá đáng. Anh em nhà
Tây Sơn khởi nghiệp được là nhờ ở chế độ ung nhọt kể trên đã gieo căm
hờn vào làng mọi người, từ chốn đồng quê ra các nơi đô thị.
Năm 1761, trước khi lên làm chúa, Trịnh Sâm đã đánh dẹp được nhiều
vụ loạn ở Hưng Hóa. Ông còn đang nức lòng vì cuộc chiến thắng trước đây
thì Nam hà suy sụp như thúc dục ông thôn tính miền này mà xưa kia tiền
nhân ông suốt 54 năm ròng không giải quyết nổi. Năm 1770, Sâm xua quân
vào Trấn Ninh.
Dự vào cuộc Nam chinh có Hoàng Ngũ Phúc làm Thống tướng, Bùi Thế
Đạt là phó, Phan Lê Phiên và Uông Sĩ Điển làm Tham biện; Đoàn Nguyên
Thục làm Đốc thị Nghệ An; ngoài ra lại có thêm mấy danh tướng nữa như
Hoàng Phùng Cơ, Hoàng Đình Thể. Nguyễn Lệ và Hoàng Đình Báu lĩnh
quân đội thủy lục của 33 dinh từ Thanh Hóa vào Nghệ An và của các đạo
Đông Nam có tới 36.000 người. Để trấn tĩnh nhân tâm ở miền ranh giới
