VÔ GIA ĐÌNH - Trang 157

rút lại còn có một con Lãnh-Nhi?
Nghe nhắc tới tên nó, con Lãnh-Nhi lại gần chúng tôi, lấy tay giơ lên ngang
tai để chào theo kiểu nhà binh rồi đặt tay vào ngực ý nói chúng tôi hãy tin
vào lòng trung thành của nó.
Trong tình trạng bi đát của chúng tôi, lòng trung nghĩa của con Lãnh-Nhi
cũng không sao làm cho chúng tôi nguôi được.
Ông Vỹ-Tiên ngừng một lúc để xoa đầu con chó và bảo nó:
- Còn con nữa, Lãnh-Nhi! Con cũng là một con vật đảm. Ở đời người ta
không thể chỉ sống về lòng tốt được. Đành rằng lòng tốt cũng cần phải có,
để tạo hạnh phúc cho những người ở chung quanh ta, nhưng ngoài lòng tốt
ra ta cần phải có điều khác. Mà điều khác ấy ta không có. Con muốn ta làm
trò gì với một mình Lãnh-Nhi? Bây giờ chúng ta không thể diễn trò được
nữa. Con có hiểu không?
Lãnh-Nhi gật đầu như có ý nói:
- Thực vậy.
Ông Vỹ-Tiên nói tiếp:
- Những trẻ ranh sẽ chế nhạo ta, lấy những miếng khoai ném chúng ta.
Chúng ta không thể thu được 20 xu một ngày, đủ nuôi thế nào được 3
miệng ăn. Rồi những ngày mưa gió, những ngày tuyết giá kiếm đâu ra tiền?
Tôi nói:
- Nhưng còn cái đàn của con?
- Nếu ta có hai đứa trẻ như con thì may ra đứng vững được. Nhưng một ông
già với một đứa bé con thì khó khăn lắm. Ta không đến nỗi già lắm. Nếu ta
già yếu hơn nữa hay ta mù chẳng hạn… nhưng không may ta lại còn khỏe,
nghĩa là không ở vào cái tình trạng gợi lòng thương của mọi người, và ở
Ba-Lê này, muốn được lòng thương hại của những người có công việc vội
vã, phải có một bộ dạng tiều tụy, thiểu não và không biết xấu hổ chìa tay
xin. Điều đó ta không thể làm được. Phải tìm cách khác. Vì thế ta đã nghĩ
và định gửi con cho một ông thầy diễn trò để con cùng với các trẻ khác
biểu diễn nghề đàn.
Khi tôi nhắc đến cây đàn của tôi không phải là tôi mong được như thế.
Thầy tôi không để tôi ngắt lời, nói tiếp: