Hector Malot
Vô Gia Đình
Dịch giả: Hà Mai Anh
Phần I - Chương I
LÀNG TÔI
Tôi là một đứa trẻ bỏ rơi.
Nhưng cho đến năm lên tám, tôi vẫn tưởng tôi có một người mẹ như những
đứa trẻ khác, vì lúc nào tôi khóc thì lại có một bà đến ôm ấp, dỗ dành cho
tôi nín.
Không bao giờ tôi đi ngủ lại không có bà đến vuốt ve tôi. Về mùa đông, khi
gió gieo tuyết vào cửa kính trắng xóa, bà kéo chân tôi ủ vào hai bàn tay bà
và ru tôi. Đến bây giờ tôi vẫn còn nhớ giọng hát và câu hát của bà.
Khi tôi chăn bò trên những con đường cỏ xanh hay ở bãi hoang mà chợt
gặp mưa to, bà vội vã chạy ra đón, kéo vạt áo che đầu cho tôi và đưa tôi về.
Khi tôi cãi nhau với một đứa trẻ khác, bà bảo tôi kể lại cho bà nghe rồi bà
tìm lời ngọt dỗ tôi và bao giờ cũng cho tôi là phải.
Vì những điều đó và nhiều điều khác nữa, vì giọng nói âu yếm, vì đôi mắt
trìu mến của bà, vì những sự vỗ về thương yêu tôi, vì vẻ nhân từ của bà dẫu
khi mắng mỏ tôi, tôi cứ tưởng bà là mẹ tôi.
Đây, tại sao tôi biết bà chỉ là mẹ nuôi tôi thôi.
Làng tôi, hay gọi cho đúng, nơi tôi được nuôi nấng – vì tôi không có làng
riêng cho tôi, không có nơi sinh mà không có cả cha lẫn mẹ nữa – làng mà
tôi đã sống trong thời thơ ấu gọi là Tả-Văn-Ông, một làng vào hạng nghèo
nhất ở nước Pháp.
Sự nghèo nàn đó không phải là tại dân cư đần độn hay lười biếng mà chính
là vì vị trí của làng ở vào một nơi ít màu mỡ. Đất không sâu, muốn được
hoa màu tốt phải có đồ bón nhưng ở miền này đều thiếu thốn. Vì thế người
ta chỉ thấy (trong thời tôi ở đấy) một số ít ruộng được cày cấy, còn toàn là
