Đó là một hành lang dài có những cái cửa thô sơ thông với các gian khác
nhau của tầng nóc. Mặc dầu chẳng có ánh sáng mặt trời chiếu vào trực tiếp,
nhưng không hoàn toàn tối mò, vì có khá nhiều phòng không ngăn cách với
hành lang bằng vách kín, mà chỉ bằng lớp gồ đóng mắt cáo, nên cũng có
chút ít ánh sáng lọt qua, và từ ngoài nhìn vào có thể thấy các viên chức
đương ngồi hí hoáy viết ở bàn hoặc đứng tựa vào mắt cáo theo dõi mọi
người qua lại. Vả chăng, công chúng ngồi ở phòng đợi có rất ít, vì là ngày
chủ nhật; họ hầu như chẳng gây ấn tượng gì: họ ngồi rải đều trên các ghé
dài bằng gỗ kê hai bên hành lang. Tất cả bọn họ đều ăn mặc luộm thuộm,
tuy rằng nếu xét đoán qua diện mạo, tư thể, cách để râu và nhiều thứ linh
tinh khác, phần đông họ đều thuộc những tầng lớp khá giả trong xã hội. Vì
không có giá treo áo, họ để mũ dưới gầm ghế, chắc là những kẻ tới sau làm
theo các người đến trước. Khi thấy K. và viên mõ tòa lên, những người
ngồi gần cửa nhất đứng dậy chào, những người khác thấy thế tưởng cũng
phải làm như vậy, thành thử ai nấy đều đứng lên khi hai người đi ngang
qua. Tuy thế không ai đứng thật thẳng, lưng họ vẫn còng còng và đầu gối
gập lại; trông cứ như những gã ăn mày ở góc phố. K. đứng đợi viên mõ tòa
vì anh đã vượt lên trước và bảo:
- Chắc họ đã phải chịu nhục nhã nhiều lắm!
- Vâng, - Viên mõ tòa nói - các bị cáo đấy mà; tất cả những kẻ anh thấy
kia đều là bị cáo.
- Thế ra họ là bạn cùng hội cùng thuyền với tôi thật ư?
Và anh lễ phép hỏi người ở gần anh nhất, một người đàn ông cao gầy,
tóc hầu như đã hoa râm:
- Ông đợi gì ở đây, thưa ông?
Nhưng câu hỏi đột ngột ấy làm cho người đó lung túng, càng lúng túng
ra mặt vì rõ ràng đây là một người vốn thạo phép xã giao, ở vào bất cứ
hoàn cảnh nào khác chắc sẽ rất chủ động và không dễ dàng quên mất cái ưu
thế của mình so với người khác. Ở đây, ông ta không biết trả lời thế nào cả
câu hỏi giản dị đến thế và nhìn những người chung quanh như thể họ có
nhiệm vụ phải giúp đỡ ông và chẳng ai có thể bắt ông trả lời chừng nào ông
