một cây số vuông; và xứ Mitidja cùng các cánh đồng bằng các
sông Chéliff và sông Serson, hiện giờ khai thác rất phong phú. Ở
phía nam giáp với các cao nguyên, mậu lâm Bou-Saada cũng thuộc
vào quận Alger. Tỉnh lỵ Alger là thành phố Alger, một thành phố
lớn đẹp, đông tới 273.500 dân cư, uốn cong bán nguyệt theo hình
hải cảng, dài tới hơn 12 cây số, phong cảnh rất nên thơ. Nhà cửa ẩn
hiện dưới các chùm cây xanh cheo leo trên sườn núi xen lẫn với
những khu vườn cam vườn quýt, coi đẹp như một bức tranh tàu.
Thành phố chia làm hai khu, cũng như thành phố Hà Nội ta, nửa
kim nửa cổ. Khu kim thời thì phố xá rộng rãi thẳng băng, nhà cửa
năm bảy tầng cao vót, chắc chắn, đẹp đẽ, vệ sinh. Khu cổ thì vẫn
không mất cái vẻ A-rập, tối tăm, bí mật và lặng lẽ. Khách du tha
hồ mà so sánh, nghĩ ngợi, trông tìm. Phủ toàn quyền và các dinh
thự trong quận đều ở đó. Thành phố du lịch và buôn bán, đồng
thời lại là một thành phố mỹ thuật và học thuật, Alger hiện nay là
một thành phố đẹp vào bực nhất châu Phi và có cơ trở nên một
thành phố quan trọng nhất miền Địa Trung Hải. Phía sau Alger là
một miền toàn những đồi rải rác những biệt thự và đồn điền, coi
thật đẹp mắt. Đó là miền Sahel, một chữ A-rập, nghĩa là miền phụ
cận, miền duyên hải. Dưới chân các đồi này là đồng bằng Mitidja,
một cánh đồng lầy lội, bẩn thỉu mà người Pháp đã làm thành một
cánh đồng trồng trọt (nho, mì, rau, v.v...) rất đẹp. Thị trấn có
công nhất miền này là thị trấn Beida đông 36.687 dân cư, nổi lên
giữa những khu vườn cam đẹp tuyệt. Ở phía nam Alger, trên con
đường từ Mitidja đi các mậu lâm có thị trấn Médéa, 15.000 dân cư,
trứ danh về các thứ rượu nho trắng. Ở phía đông có Tizi-Ouzou,
một làng bản xứ, là lớn nhất xứ Kabylie. Từ Tizi-Ouzou có đường lên
Fort-National và lên đỉnh núi Michelet và một nơi nghỉ mát cao
1.080 thước tây, khí hậu rất tốt. Ở phía tây Alger, trong thung
lũng sông Chélif, có thị trấn Miliana và Orléansville (17.538 dân cư);
ở
bờ biển có thị trấn Tipaza phong cảnh đẹp tuyệt, và Cherchell tức