Sư im lặng. Xóm Mũi biết Sư chỉ mở miệng khi tối cần, và cần là tụng
kinh Thủy Sám cho những người lìa trần thế. Ngay lúc đi khất thực, Sư
cũng chỉ khẽ cúi đầu ra dấu cám ơn, khập khiểng lê bước, không bao giờ
ngoái lại ngay cả khi có người gọi. Im. Ngậm miệng, không nói nữa. Ba Tri
nay câm. Và điếc. Thậm chí mù, nhìn mà không thấy, mở mắt ra chỉ rặt
những điều từng biết, những điều muốn quên, những điều hư nhiều hơn
thực, ảo còn hơn ánh trăng trên kia, giữa lưng chừng trời. Chợt Thẻo rấm
rứt khóc, tiếng khóc bị trói trong yết hầu vùng vẫy bật ra ằng ặc như kẻ bị
bóp cổ. Nó để con dao xuống nền đá, hai tay ôm lấy mặt, đầu chúi xuống
giữa hai vai xương gồ lên nhọn hoắt. Sư cầm lên, mắt nhìn, ái ngại. Lưỡi
dao dài hai tấc, hình bầu dục, hai cạnh đều sắc. Phải rồi, đây là con dao cha
thằng Thẻo giắt lưng từ thuở còn là du kích do Ba Tri chỉ huy ở miệt cuối
đất đầu trời này, chỗ đón súng đạn thuốc men do bí đoàn 371 chuyển từ
những con tầu không số qua đường biển từ miền Bắc vô. Và là rẻo đất từ
một anh học trò Sài Gòn mặt trắng, Ba Tri đội lốt thầy tu, hóa thân thành
quân Giải Phóng.
Hồi lâu sau, Sư lay nhẹ vai Thẻo. Nó nằm lì, nhưng thôi khóc. Đứng dậy,
Sư khập khiễng đi vào chùa. Thẻo chúi mặt xuống đất, không cục cựa, tay
thu con dao vào lòng.
Sáng sớm hôm sau, Sư ra tìm nhưng không thấy Thẻo đâu.
2
Cha thằng Thẻo là Tám Hớn. Vợ bị bom chết tan xác khi đi chăn một
đàn vịt gần trăm con, Hớn gửi thằng Thẻo mới ba tuổi lên Cần Giờ nhờ bà
dì nuôi, sau đó ngày đi câu, đêm làm du kích đánh giặc. Sáu Nhêm, vừa là
bạn vừa là đồng đội, nhắc lời Ba Tri, hãy biến đau thương thành căm thù.
Hớn nghiến răng, rồi hai năm sau thì giặc chạy. Cuộc đổi đời bắt đầu bằng
một loạt thay cờ, cờ ba sọc thành cờ Giải Phóng, rồi cờ Giải Phóng thành
cở Đỏ sao Vàng, cờ nào cũng phất phới nơi gió nổi bốn phương tám hướng,
có gió bấc, gió nam, gió chướng... Lãnh đạo huyện đến Đất Mũi thăm hỏi
bà con, vỗ về gia đình thương binh liệt sĩ, rồi cùng anh em du kích nhậu
một bữa để mừng chiến thắng, đồng thời chia tay Ba Tri nay được đề cử
