Vua lo dân khốn tình nên thương,
Nghĩ việc quân cơ khó nỗi lường.
Bọn Lê Quýnh hội kiến với Phúc Khang An ở Ngô Châu. Khang An nói
cho Quýnh biết là vua tôi nhà Lê đã cắt tóc dịch phục rồi khuyên Quýnh
cũng theo gương ấy. Quýnh quát lớn:
- Ngài cho đòi chúng tôi nghìn dặm lại đây, tưởng truyền bảo được điều
gì. Không ngờ chỉ khuyên có cắt tóc với đổi ăn mặc theo người Tầu. Xin
nói để Ngài biết rằng đâu chúng tôi có thể cắt được, chứ tóc chúng tôi
không thể cắt được.
Phúc Khang An dỗ dành Lê Quýnh không được, tức giận cho giải cả
bọn lên Yên Kinh. Bọn Quýnh đi đến Sơn Đông thì gặp vua Càn Long đi
tuần đến tỉnh này. Vua Tầu cho đòi Quýnh đến Thái An hành cung truyền:
- Các ngươi không vì sự thịnh suy mà một lòng theo chủ, lòng trung
nghĩa thật đáng thương. Trẫm không bao giờ nỡ làm tội các ngươi cả. Theo
như lời tâu của Quân cơ đại thần
thì tiến, các ngươi không thể làm được
như Bao Tư mà thoái thì tất bị Nguyễn Huệ làm hại. Vậy để khi nào Trẫm
trở về kinh sẽ xét mà khu xử cho các ngươi
Tới Bắc Kinh, bọn Lê Quýnh bị giữ lại Lôi thần miếu. Được ít lâu, vua
Thanh lại cho quan đến bảo:
- Chủ các ngươi đã cắt tóc, đổi áo và nhận một chức quan tam phẩm rồi.
Nhà vua định cho các ngươi làm quan ngũ, lục phẩm gì đó, nếu các ngươi
cũng cắt tóc và đổi áo như vua các ngươi. Các ngươi có bằng lòng không?
Lê Quýnh nhất định khước từ và xin cho được về nước để phụng dưỡng
cha mẹ, nhưng vua Thanh làm ngơ đi, giam luôn bọn Lê Quýnh ở Thận
hình ti dòng dã tới mười năm, tuy thỉnh thoảng vẫn khuyên cắt tóc và đổi
áo, nhưng Quýnh không chịu. Nói về thân thế của mình, Tràng Phái hầu có
gửi cho bạn một bài thơ, trong có hai câu:
