XXVI
Việc Quý Ly được trao quyền hành ngày một lớn, gần đây lại bảo cử
những người thân tín để cố kết, khiến giới sĩ phu và quan lại Thăng Long e
ngại. Có người đã dùng khẩu ngữ để loan truyền như "Phương - Viên tá lự",
nghĩa là có vây cánh trong triều. Phương, Viên còn có nghĩa là vuông, tròn,
ám chỉ Nguyễn Đa Phương và Phạm Cự Luận.
( Chữ Hán, Phương có nghĩa là vuông. Luận chữ Hán tựa chữ Luân,
nghĩa là bánh xe. Bánh xe có hình tròn. Đây là lối nói ẩn dụ, kiểu đồng dao
hoặc sấm ký).
Tất cả những chuyện ấy đều lọt tai người tôn thất. Và những người lo
cho rường mối của nhà Trần đều thấy có điều gì bất ổn. Bữa nọ, tôn thất
Trần Nhật Chương bèn đến gặp thái úy Trang định vương Ngạc nói lời tâm
phúc:
- Đại vương nghĩ thế nào về việc quyền bính trong triều ngày càng dồn
về tay người họ ngoại (trỏ Quý Ly)?
Thái úy xua tay:
- Ông bảo ta phải làm gì. Đây là cao ý của thượng hoàng.
- Ông là tể tướng, lại là con của thượng hoàng, thấy điều gì không phải
thì can ngay đi có được không. Nay Quý Ly ở chức cao không kém ông,
nhưng quyền thực hơn ông, vì y còn nắm trong tay việc điều hành quân sĩ.
Gần đây lại còn chuyện "Phương-Viên tá lự" hẳn ông cũng biết. Dân chúng
đã cảnh tỉnh, thế mà người tôn thất lại làm ngơ ư? Tôi sợ cứ để lâu ngày
dày kén, rồi hối không kịp đâu.
Vương Ngạc nét mặt rầu rầu nhìn Nhật Chương như ngầm nói: "Tôi bất
lực". Một lúc lâu sau ông mới đáp lời Nhật Chương với vẻ ngậm ngùi:
- Không phải ta không biết hoặc không lưu tâm đến các điều ông nói.
Song những việc này thượng hoàng đều tự ý quyết Đến quan gia còn không
được biết huống chi ta. Rối ren lắm. Mặt ngoài thì Chiêm Thành dùng
vương Húc làm trò khuyển mã, để nhục cho nhà, cho nước. Ta mong sao
