( Theo quy chế đời Trần, các hoàng tử và các vương tôn công tử đến 16
tuổi được phép mở phủ riêng, để quen sống tự lập. Đời Lý cũng có tục này,
nhưng các hoàng tử và vương tôn công tử phải mở phủ ở các vùng xa kinh
sư, sống chung lẫn với nhân dân. Vì vậy đời Lý, các vua gần dân hơn đời
Trần).
Chao ôi, bà thái hậu đã buồn nẫu cả người. Chính bà cũng định xuất gia
từ lâu, ngặt vì có lời hứa với Minh tông ràng buộc, nên phải ở lại chốn thâm
cung tẻ ngắt này. Nếu mai đây hoàng tôn ra ở riêng, chỉ còn lại mấy người
đàn bà góa với nhau, đã buồn rũ ra rồi, mà nàng lại còn định bỏ ta mà đi
nữa sao. Nghĩ thế, thái hậu tìm lời an ủi:
- Hoàng tôn đến tuổi, ta sẽ lo việc mở phủ, con cứ yên tâm, còn chuyện
xuất gia, thật không nên. Nếu ta để con xuất gia sẽ mang tiếng với thiên hạ,
là ta ruồng rẫy con. Phật tại tâm. Nếu con muốn tu thì tu ngay cái tâm mình,
là Phật chứng rồi. Hoặc giả con muốn lập riêng một ngôi am ở trong cung
này để hương khói, thời sau khi hoàng tôn ra phủ, con sẽ lập. Để ta lại nhờ
hòa thượng làm lễ rước Phật cho.
"Vương Mẫu" không ước gì hơn thế. Tức là nàng chỉ mong sao thái hậu
cảm thông nỗi cô đơn của nàng; thái hậu biết cho nàng một lòng thủ tiết,
tâm hồn nàng trong lặng như đã diệt được lòng dục. Vì vậy, nàng khẽ thưa:
- Trăm lạy mẫu hậu thương con thân góa. Mẫu hậu đã dạy thế con xin
vâng. Chỉ mong mẫu hậu rộng phép cho con, thi thoảng được đi thăm viếng
cảnh chùa, để lòng thư tĩnh.
- Việc đi lễ Phật hoặc vãng cảnh chùa, nên lắm con ạ. Ta nghiệm ra cứ
khi nào tâm thần rối loạn, ngồi trước Phật đài mà niệm mấy hồi kinh, thì y
như rằng lòng lại thanh tĩnh. Nếu đi lễ Phật thì con cứ đi, có gì phải câu nệ.
Chao ôi, lời thái hậu làm cho lòng dạ nàng xốn xang lên, như nàng đang
được hát trên sàn diễn phường chèo thời con gái. Một tay múa chiếc quạt
lụa, còn tay kia thì vươn lên như vít cả trời cao xuống mà nghe nàng hát. Và
từ đấy, nàng năng lui tới các chùa tháp. Nhưng nhiều nhất vẫn là chùa Tư
Phúc - nơi nàng hò hẹn với Dương Khương - người chồng cũ. Vừa là để
giãi tỏ nỗi mềm, vừa là để tư thông với nhau cho chồng nàng vơi vợi nỗi
đơn côi.
