Chú Thích
Tức chúa Thượng (Nguyễn Phúc Lan), trị vì đàng Trong từ 1635-1648
(Toàn bộ chú thích không ghi Nguyên chú này đều là chú thích của nhóm
sưu tầm)
Đầu đề của người dịch. Trong bài bao giờ cũng hết sức dịch theo đúng
nguyên văn vì thế có nhiều đoạn hơi khắc khổ và một vài điều xét đoán sai
của tác giả, người dịch cũng vẫn để. (Nguyên chú)
Thanh Đô vương Trịnh Tráng (1577 - 1657).
Một bộ bằng năm thước, chỉ đơn vị đo chiều dài thời xưa. Mỗi thước là
khoảng 0,425m. 1 bộ = 2,125m, 6.000 bộ = 12.750m = 12,75km.
Độ thần nghĩa như Độ nhật: sống lần hồi cho qua ngày.
Thừa lâu: là những tòa nhà (hành cung) giống như những dịch trạm
được dựng lên trên đường vua đi vi hành để nghỉ ngơi.
Thiếu một chữ dừ bản gốc bị mờ. Theo bản dịch Lịch sử vương quốc
Đàng Ngoài của Hồng Nhuệ Nguyễn Khắc Xuyên (ủy ban Đoàn kết công
giáo xuất bản năm 1994; Nxb. Khoa học xã hội - tái bản, 2016, tr. 74) thì
chữ thiếu là chữ “Chay”.
Bản gốc thiếu một đoạn. Theo bản dịch Lịch sử vương quốc Đàng
Ngoài của Hồng Nhuệ Nguyễn Khắc Xuyên (ủy ban Đoàn kết công giáo
xuất bản năm 1994; Nxb. Khoa học xã hội - tái bản, 2016, tr. 74) thì đoạn
mất là: "... Họ tự do đi, lấy cớ buôn bán. Và cứ như thế gần mười năm nay
họ tiếp tục và rất được mãn nguyện và an ủi về thiêng liêng. Nhưng vua
cấm đạo hung bạo đã không được an ủi này và ra lệnh lên án xử tử hết các
công dân nếu còn vượt biển ra khối lãnh thổ và truyền cho những người ở
nước An Nam phải trở về Nhật vì sợ có người sẽ hồi hương với chức linh
