Người khổ nhất trần gian
Nội bay đi Pr. rồi. Anh được cử giữ chức vị tương tự như là tùy viên,
tham tán gì đó trong một phái bộ của nước ta ở châu Âu. Chức vụ, như có
người nói, ra nước ngoài, chưa là vấn để gì. Vào lúc nước nhà đang gặp hồi
khó khăn, đồng lương tằn tiện chưa đủ sống, mà được ra nước ngoài công
tác, thì dẫu có là nhân viên quèn, cũng vẫn cứ là có thu nhập cao hơn, có
mức sống cao gấp bội anh ở nhà đi. Mà nhân viên quèn ít bị ràng buộc
buôn bán thủ lợi có khi còn thuận tiện hơn, chưa biết chừng!
Ấy là Lân nghe vợ mình nói vậy. Chứ Lân đã có bao giờ được ra khỏi
lũy tre xanh làng nước mình mà biết. Lần chỉ suy toán trên phương diện lý
thuyết thôi. Về phương diện lý thuyết thì rõ ràng là: Người Việt ở nước
ngoài giống như thửa ruộng ngửa mặt hưởng hạt mưa trời, nghĩa là chẳng
mất công sức gì như chính dân nước sở tại, mà lại được hưởng trọn những
thành quả của nền kinh tế, khoa học, kỹ thuật tiên tiến của nước đó, vậy
nên có mức sống cao và giàu có là lẽ dĩ nhiên. Khối anh nghèo rớt mồng tơi
ra nước ngoài mới chỉ vài năm, về đã lên ngôi triệu phú, tỉ phú, vênh vang
cái mặt, động nói là bỉ bai cái nghèo khó, ngu dốt của dân nước mình đó
thôi. Thoắt cái đổi đời như vậy nên nói có chuyện tranh giành nhau để xuất
ngoại, chứ đi để chuốc lấy cái nghèo cái khổ thì có khi phải tổ chức bổ đầu,
cắt phiên!
Lân, bạn hàng xóm của Nội, cách sống, cách nghĩ hơi hàn lâm, kinh
viện, lại đã vào tuổi năm mươi tri thiên mệnh, hiểu rằng mỗi người có số
phận riêng, nên thoát được thói mê chấp suy tị, chỉ thấy hẫng buồn khi biết
thế là mình sắp thiếu mất ông bạn tốt bụng kề cận rồi.
