- Chúng nó lồng hổng quá. Xưa, mình bằng chúng nó phải đi kéo xe
tay kiếm sống ở thành phố rồi. Một lần, ông già phàn nàn. Biết làm sao
được! Họp hành tối mặt! Đến thân mình cũng phải người khác lo cho nữa
là con cái. May mà ông già còn khỏe. Khỏe lắm! “Giá bắt mình kéo cái xe
tay cũng còn hơn bắt mình đọc tài liệu!”. Ông già nói vậy rồi cười, răng
đen nhờ, chằn chặn. Cơm ăn bữa nào cũng đủ ba bát đầy. Đặt mình là ngủ.
Ngủ là ngáy váng nhà. Không biết nói sai. Thật thà như đếm. Có hôm phải
họp liên tục mấy cuộc họp, ông già ngủ gật, đầu đập bàn sưng vếu, đứng
dậy, xin lỗi mọi người: “Hồi đi làm cách mạng theo các đồng chí lãnh đạo,
tôi vẫn giơ lưng chịu đòn nhà tù hộ các đồng chí, nhưng chẳng bao giờ nghĩ
cách mạng xong lại họp hành nhiều như thế!”. Ông già ngủ gật, lơ đãng và
thông thường họp xong Nội lại phải đọc bản tóm tắt để ông già nắm lại.
Ông già lúc trẻ không được đi học thật. Chữ ông già to xều. Viết được
một trang chữ là cả một cuộc vật lộn. Báo, tạp chí, bản tin mật chất đống
trên bàn, ở cơ quan, ở nhà, xểnh cái là lũ con lấy đi bán cho hàng giấy vụn.
Cậu xem đi, rồi có gì hay thì nói lại cho tớ nghe. Ông già nói rồi lắc đầu
với vẻ bất đắc dĩ và tự nhạo mình.
Rõ ràng là ông già rất thiếu năng lực quán xuyến công việc lớn đang
đảm nhiệm. Nhưng, cũng rất rõ ràng là ông già rất tự tin vào vị thế của
mình, một vị thế không ai thay thế được. Bầu cử lần nào ông già cũng trúng
cử với số phiếu tuyệt đối. Cuộc họp tổng kết nào, người ta củng nì nèo mời
ông già đến, có khi chỉ là dự khai mạc, thậm chí ăn với anh em một bữa
cơm. Có lẽ là vì ông già có một trang tiểu sử rất đáng tự hào. Mười sáu
tuổi, bần nông mất đất, ra thành phố, kéo xe tay. Một bận đang kéo xe đi
qua nhà giam Hỏa Lò bỗng thấy một bóng đen từ bức tường vây bao quanh
nơi giam cầm nhảy xuống và leo lên xe. Ông già cứ thế chạy đại ra ngoại ô.
Không ngờ đó là một đồng chí lãnh đạo cao cấp của đoàn thể. Ông già gia
nhập cách mạng bằng một nghĩa cử. Và nổi tiếng vì đức kiên trung, không
