112
XỨ ĐÀNG TRONG
Người Hoa
Việc buôn bán của người Hoa với Đàng Trong chỉ trở thành
chính thức khi Minh Mục Tông bãi bỏ lệnh cấm buôn bán với
các nước Đông Nam Á vào năm 1567. Chúng ta hiện chỉ còn
những thông tin chấp vá về cuối thế kỷ 16 và đầu thế kỷ 17.
Theo báo cáo trong Daghregister về các năm 1631-1634, Đàng
Trong có thể đã là một địa chỉ tương đối quen thuộc. Vào năm
1631 báo cáo ghi là có 5 chiếc thuyền Trung Hoa rời Trung Hoa
đi Batavia, 5 chiếc khác tới Đàng Trong, 5 chiếc tới Cao Mên, 2
chiếc đi Patani, 2 chiếc đi Xiêm và một đi Singgora (Songkhla)
1
.
Vai trò nơi trao đổi hàng hóa của Hội An càng cao, sức hấp
dẫn của Hội An càng mạnh đối với người Hoa. Bảng 2 ghi số
thuyền của người Hoa từ các nước Đông Nam Á đến Nhật vào
các năm từ 1647 đến 1720
2
cho thấy là khoảng 30% số thuyền
này đến từ Quảng Nam. Kết hợp với bảng 1 trong đó chúng ta
đã thấy là 1/4 trong tổng số thuyền châu ấn của Nhật buôn bán
với Đàng Trong, các con số này càng cho thấy rõ tầm quan trọng
của Đàng Trong trong nền thương mại giữa Trung Hoa-Nhật
Bản vào thế kỷ 17. Các sản phẩm trao đổi và vai trò nơi trao
đổi hàng hóa đã làm cho nền kinh tế của Đàng Trong có thể
phồn thịnh trong ít là 150 năm, nghĩa là cho tới giữa thế kỷ 18.
Việc buôn bán này đem lại nhiều lợi nhuận đến độ, theo một
số nguồn tư liệu của Hà Lan, các viên chức cao cấp Nhật Bản
cũng tìm cách đầu tư vào nền thương mại ở Đàng Trong qua
trung gian các thương gia người Hoa, sau khi chính sách “đóng
cửa” của nhà nước Nhật được thi hành. Các nguồn tư liệu này
1 Daghregister, bản tiếng Trung Hoa, tập 1, 1631-1634, trg.66.
2 Trái với dư luận chung cho rằng đa số thuyền của người Hoa đã từ Quảng Đông và Phúc Kiến đến, ít
là 90% số thuyền của người Hoa tham gia việc buôn bán giữa Nhật Bản và Đàng Trong là từ Ning Po.
Xem Kai-hentai.
www.hocthuatphuongdong.vn
