Ý CAO TÌNH ĐẸP - Trang 11

lặn lội, khiêng xuồng và đồ đạc, ci đã có dịp nghiền ngẫm về lời khuyên đó,
tinh thần chúng tôi thấm nhuần lời khuyên đó. Chúng tôi chỉ nghĩ tới cái
thác ở phía trước, tới chỗ cắm trại ở phía trước, tới cây số ở phía trước thôi.
Sau cùng, một đêm tối như mực, chúng tôi đã vượt được cây số cuối cùng.
Bẩn thỉu, mặt mày hốc hác, quần áo rách tươm, lương thực gần hết nhẵn,
chiếc xuồng hư nát tệ hại, chúng tôi kết lên bờ, trong luồng ánh sáng vàng
vọt từ điểm bán hàng của hãng York chiếu ra.
Từ hồi đó, tôi có nhiều dịp nhận thấy lời khuyên của người thợ săn Đan
Mạch đó rất đúng : chỉ phải tiến từng cây số thôi. Chẳng hạn, mười ba năm
sau, trong thế chiến thứ nhì, tôi và vài anh bạn ngồi trong một chiếc phi cơ
chuyên chở của nhà binh. Chúng tôi đang bay trên khu rừng biên giới Ấn
độ-Miến điện thì máy bay hư, chúng tôi phải nhảy dù xuống. Nếu có đoàn
cấp cứu nào được phái tới thì cũng phải mất hàng tuần mới tới chỗ của
chúng tôi. Vì vậy chúng tôi không thể nào đợi được, đành cực khổ len lỏi
lần lần về phía Ấn độ, vượt quãng đường 225 cây số, qua một miền núi non
hiểm trở, dưới ánh nắng cháy da và những trận mưa tầm tã.
Chúng tôi vừa khởi hành thì chẳng may, chân tôi bị thương vì chiếc đinh
trong giày; buổi tối đó, hai bàn chân tôi phuềng lên, rướm máu. Khập
khiễng như vầy thì làm sao vượt được hơn hai trăm cây số? Mà các bạn tôi
có anh tình trạng còn bi thảm hơn tôi, làm sao đi được cho tới hết đường?
Không ai tin rằng sẽ tới nơi được. Không đi hết đường được, nhưng ít ra
cũng khập khiễng lết tới đỉnh đồi phía trước, tới làng xóm phía trước tìm
một căn nhà xin tá túc; và chúng tôi chỉ mong được bấy nhiêu thôi.
Óc tưởng tượng là một con dao hai lưỡi: nhờ nó mà có những công trình
lớn lao nhưng cũng vì nó mà lòng can đảm của ta nhụt đi, không thực hiện
được những công trình đó. Tôi vốn nhút nhát và đôi khi tự biện hộ vì tôi có
óc tưởng tượng mạnh, dễthấy những nguy hiểm sẽ xảy ra nên không được
bạo gan. Cho nên đã nhiều lần, khi gặp gian nan về thể xác hay đau khổ về
tinh thần, tôi phải nhớ lại quy tắc: “cây số ở trước mặt” rất hữu ích đó.
Ngày tôi bỏ chỗ làm có lương cố định để bắt đầu viết một cuốn sách dài hai
trăm năm chục ngàn tiếng, tôi rán không để cho công trình lớn lao đó thôi
miên tôi. Nếu không, chắc chắn tôi đã phải bỏ dở một tác phẩm làm cho tôi