ngã. Sự hoạt động này của tâm thái tịnh định đích thị là sáng tạo.
Khi tâm thức có thể hoạt động với trạng thái tịnh định này, là nó đã
nhận thức được sự chết và tình thương. Bấy giờ ta có thể sống
trong cuộc đời này mà vẫn thoát "ngoài vòng tục lụy".
Các ngài muốn hỏi gì không?
H: Tôi ngưỡng vọng sự tịch lặng, nhưng tôi nhận thấy những công
phu dự định của tôi càng lúc càng hư hỏng với thời gian.
K: Trước hết, ngài không thể ngưỡng vọng được sự tịch lặng, ngài
không biết gì về sự tịch lặng. Thậm chí nếu ngài nhận biết điều chi
về tịch lặng thì đó cũng là không phải là tịch lặng, bởi vì điều ta biết
không phải là điều chân thực. Vậy ta cần phải cẩn thận đừng bảo
rằng "ta biết".
Xin ngài hãy xem xét điều này: điều gì ta biết là điều ta nhìn nhận
được. Tôi nhận ra ngài vì tôi đã gặp ngài hôm qua. Vì đã nghe ngài
nói và biết được cách thế sống, cư xử của ngài nên tôi nói tôi biết
ngài. Điều tôi biết đã là quá khứ rồi và từ quá khứ đó tôi nhận biết
ngài. Nhưng ta không thể nhận biết được sự tịch lặng này, vì trong
sự tịch lặng đó không có cái tiến trình nhìn nhận. Trước tiên ta phải
thấu hiểu điều đó. Muốn nhận biết một điều gì, cần phải được tiếp
xúc với nó đã, sống với nó đã, đọc hoặc nghe người khác mô tả về
nó đã, nhưng cái điều được nhìn nhận, được biết, được mô tả
không phải là sự tịch lặng mà ta ngưỡng vọng bởi vì cuộc sống
chúng ta quá đỗi trống rỗng, buồn chán, ngu muội. Chúng ta muốn
lẩn trốn tất cả những phiền toái của cuộc sống, nhưng ta không thể
lẩn trốn được cuộc sống mà cần phải thấu hiểu nó. Và muốn thấu
hiểu bất cứ điều gì, ta không cần phải hất hủi cũng như lẩn trốn nó.
Cần phải có một tình thương bao la, một sự trìu mến đích thực với
điều ta muốn thấu hiểu. Nếu muốn thấu hiểu một đứa trẻ, ngài
không nên cưỡng bách nó cũng như so sánh nó với anh nó. Mà ngài
phải nhìn ngắm nó, kỹ lưỡng quan sát nó với niềm trìu mến luyến
thương, với tất cả tâm hồn ngài. Tương tự như vậy, ngài phải thấu
hiểu những cái tầm thường mà ngài gọi là cuộc sống với tất cả
những tình tự ghen ghét, xung đột, khổ lụy, nhọc nhằn, phiền não
