YẾN HỘI
GIỚI HỌC GIẢ TÂY ÂU đánh giá cao Yến hội về cả mặt văn chương
lẫn mặt tư tưởng. Đối thoại kể mẩu chuyện khá sinh động và miêu tả
chân đung Socrates rất chi tiết; hàm chứa biểu thị tuyệt vời về niềm tin
thầm kín mà Platon mang trong lòng: cái không nhìn thấy là cái bất
diệt và vĩnh viễn quan trọng. Đối thoại trình bày, diễn tả đơn giản; đối
thoại chẳng cần dẫn nhập hay giải thích; đối thoại không gây khó
khăn; bất kỳ độc giả nào cũng có thể nhập cuộc dễ dàng. Đối thoại
không phải cuộc tranh luận gay go khiến độc giả mất thì giờ theo dõi,
mà chỉ là mấy diễn từ thể hiện trong buổi dạ tiệc mà thời đó gọi là Yến
hội. Diễn từ không liên hệ với nhau, trừ việc đề cập cùng đề tài tình
yêu với tình yêu ở mức độ thấp, cao và cao vút. Diễn từ đạt tới đích là
diễn từ của Socrates. Tiếp theo là diễn từ của Agathon, người tổ chức
bữa tiệc, thi sĩ đạt giải văn chương hạng nhất; lời khiến độc giả, nhất
là tín đồ Thiên Chúa giáo, liên tưởng lời Thánh Phao-lồ ca ngợi tình
yêu ở Chương 13 Corinthians 1 vào 400 năm sau. Lời đó như thế này,
xin được nhắc lại: “Cho dù tôi có nói được nhiều thứ tiếng thế nhân và
thiên thần đi nữa, mà không có đức mến
, thì tôi cũng chẳng khác gì
thanh la phèng phèng, chũm chọe xoang xoảng. Cho dù tôi có biết tiên
tri và biết mọi điều bí nhiệm, mọi lẽ cao siêu, hay có tất cả đức đến
chuyển núi dời non, mà không có đức mến, thì tôi cũng chẳng là gì.
Cho dù tôi có đem hết gia tài cơ nghiệp mà bố thí, chia từng phần nhỏ,
chia từng búng cơm, hay nộp cả thân xác để chịu thiêu, chịu đốt, mà
không có đức mến, thì tôi cũng chẳng được gì. Đức mến nhẫn nhục,
hiền hậu, không ghen tuông, không vênh vác, không tự đắc, không
làm điều bất chính, không tìm tư lợi, không nóng giận, không nuôi hận
