đưa tay cho y vừa hỏi: “Ngươi là ai? Giữa hai chúng ta còn nhiều điều cần
phải soi sáng và làm cho tươi tỉnh lại: nhưng ta thấy rằng ánh sáng đã lên,
trong sáng và thuần khiết.”
Người bị chất vấn trả lời:
- “Tôi là Kẻ tận tâm của tinh thần, và trong những sự việc của tinh thần,
khó có kẻ nào để tâm đến chúng một cách khắc nghiệt, chật hẹp, chặt chẽ
hơn tôi, trừ người mà tôi đã học hỏi: Zarathustra.
Chẳng thà đừng biết gì cả còn hơn là biết quá nhiều chuyện, nhưng chỉ biết
nửa vời! Chẳng thà làm một người điên cho riêng mình còn hơn làm một
nhà hiền triết trong ý kiến của những kẻ khác! Tôi là người đi đến tận căn
để:
- dẫu nó lớn hay nhỏ, nào có can hệ gì? Dẫu nó tên là đầm lầy hay trời cao,
nào có can hệ gì? Một mẩu đất lớn bằng bàn tay cũng đủ cho tôi: miễn đất
đó thực sự là đất cứng!
- một mẩu đất lớn bằng bàn tay: người ta có thể đứng vững trên đó. Trong
khoa học tận tâm đích thực, chẳng có gì lớn và chẳng có gì nhỏ.”
Zarathustra hỏi: “Vậy, có lẽ ngươi là kẻ tìm biết về loài đỉa? Ngươi theo
đuổi loài đỉa đến tận những nguyên nhân đệ nhất, vì ngươi là kẻ tận tâm?”
Kẻ bị Zarathustra vấp phải trả lời:
“Hỡi Zarathustra, đấy sẽ là một điều kỳ quái, làm thế nào tôi dám chuyên
tâm nghĩ về một chuyện như vậy!
Nhưng điều mà tôi làm chủ và sành sỏi, chính là bộ óc con đỉa: -bộ óc con
đỉa là vũ trụ của riêng tôi!
Và đấy cũng là một vũ trụ! Nhưng xin ngài tha lỗi vì lòng kiêu hãnh của tôi
lại bộc lộ nơi đây, bởi vì trong lĩnh vực này, chẳng ai sánh kịp với tôi.
Chính vì thế, tôi mới bảo: “Nơi đây chính là lãnh địa của tôi”.
Biết bao lâu rồi, tôi theo đuổi cái sự việc độc nhất kia, bộ óc loài đỉa, cốt
cho chân lý có thể co kéo dẻo dai thành sợi không thoát khỏi tay tôi nữa! Ở
đây chính là vương quốc của tôi.
Chính vì thế tôi đã vứt bỏ những gì còn lại, chính vì thế tôi lãnh đạm với
mọi cái còn lại; và kề cận tri thức khoa học của tôi, là sự ngu dốt đen tối
của tôi trải rộng.