chúng tôi nữa. Các chính trị gia có thể học được nhiều điều từ bài học này.
Rất đáng để bạn thừa nhận lỗi lầm của mình, và thừa nhận rằng bạn không
phải không bao giờ vấp ngã. Người dân Mỹ rất vị tha.
Trong khi đó, những chuyên gia đã từng đưa chúng tôi vào tình trạng này
đã lên đường đi “giúp” những người khác.
Liệu có phải mọi chuyện đều diễn ra một cách đương nhiên không? Sự
tinh thông của các chuyên gia đã bị bác bỏ quá nhiều lần đủ để bạn có thể
nghĩ rằng họ là những kẻ quá lì lợm làm mình chán ngấy.
Philip Tetlock
đã từng đánh giá nhận định của các chuyên gia về chính
trị thế giới trong suốt nhiều năm. Ông viết: “Hầu hết các chuyên gia đều
nghĩ rằng Đảng Cộng sản Liên Xô sẽ tồn tại vững mạnh và nắm quyền năm
1993, rằng Canada sẽ suy thoái vào khoảng năm 1997, rằng chủ nghĩa phát
xít mới sẽ thắng thế ở Pretoria năm 1994, cộng đồng đồng tiền chung châu
Âu (EMU) sẽ sụp đổ vào năm 1997…, rằng khủng hoảng vùng vịnh Ba Tư
sẽ được giải quyết trong hòa bình”
. Ông nhận thấy những chuyên gia
này tin tưởng rằng những dự đoán của họ 80% sẽ thành sự thật. Nhưng thực
ra họ chỉ thành công khoảng 45%. Như vậy thì chẳng cần tiên đoán mà họ
chỉ cần tung đồng xu cũng được.
Nhưng điều được người ta nói nhiều nhất là việc trong quá trình tiếp theo
của những dự đoán này, bất chấp những bằng chứng không thể bàn cãi rằng
họ đã sai, Tetlock vẫn thấy rằng không hề có dấu hiệu nào cho thấy họ mất
tin tưởng ở sự hiểu biết tình hình của họ. Thay vào đó, họ đưa ra một loạt
những lời bào chữa – “Tôi hầu như đã đúng – điều đó chưa xảy ra nhưng
rồi nó sẽ xảy ra thôi – những yếu tố hoàn toàn bất ngờ đã xảy ra như động
đất – nếu theo những số liệu mà người ta đưa cho tôi, những dự đoán của
tôi là đúng”.
Vào tháng 10, tù trưởng của một bộ tộc da đỏ cho rằng mùa đông năm
nay sẽ lạnh. Ông bảo mọi người trong bộ lạc đi kiếm củi để sưởi đông. Để
kiểm tra lại những dự đoán của mình, ông gọi Trung tâm dự báo thời tiết
