chuyên môn sành sõi về tâm lý. Song trái tim không đi xa được đâu, nếu
những bộ phận khác không góp sức vào.
– Tuy nhiên Solange hãy xem trường hợp của Stendhal đấy. Không có
những tiểu thuyết tình nào đẹp hơn của nhà văn ấy. Thế mà nhục tình chỉ
đóng có vai phụ trong tác phẩm ông.
– Có lẽ chính vì thế mà tôi đã chán Stendhal. Anh Bertrand này, tôi biết,
tôi đã có lỗi phạm thượng. Nhưng làm sao được: Stendhal làm tôi chán
ngán thực tình. Không biết ông ta có bị liệt dương tí nào không?... Vả lại,
trong tân truyện này, anh đâu có tả một nhân vật của Stendhal. Anh tả tôi,
Solange Villier. Đừng có tước mất những khí giới tốt nhất của tôi chứ. Còn
điều này nữa: tại sao anh lại biến ông đại sứ thành một viên đại tá?... Xét về
mặt đẳng cấp, điều ấy làm tôi bị giảm giá, và về mặt văn chương, đó là sự
sai lầm, bởi lẽ, trước tiên, anh đã quan sát, thu lượm được một phần nào
những dáng nét của ông đại sứ, định để dựng ông ta vào tiểu thuyết, thế mà
sau rốt, anh lại cho ra đời một tên lính, một tên lính, nói năng như một nhà
ngoại giao! Việc đó không ổn. Về trường hợp của anh chàng Birch cũng
thế. Tại sao lại bắt hắn làm trạng sư, trong khi hắn là nhà sản xuất kim loại?
Ngay cả chỗ này, mọi độc giả thông minh sẽ nhận ra sự dối trá liền.
– Solange, chính là sự tinh tế đấy, Solange ạ. Không một tay nhà nghề
nào có thể tìm ra được nhược điểm của truyện ngắn này hơn Solange nữa.
Song nếu tôi đã phải biến chế câu chuyện, đó là vì Solange. Solange thừa
hiểu rằng nếu tôi vẽ ra những bức họa về ông đại sứ và nhà sản xuất kim
loại một cách quá giống, thì cả Nữu-Ước này sẽ nói ngay rằng nữ nhân vật
trong truyện là Solange. Đó là điều mà tôi muốn tránh.
– Nhưng tại sao thế, anh Bertrand?
– Tại sao à? Tôi tưởng rằng nó cũng khá rõ ràng rồi chứ. Thì chính là vì
tình bạn. Chính vì tôi không muốn gây những điều phiền muộn cho
Solange?
– Những điều phiền muộn gì thế? Anh thực là buồn cười! Anh tưởng
rằng tôi hối hận về những hành động của tôi sao? Không đâu. Cả trái đất
