Dưới cổng giáo đường, một chiếc xe nhỏ làm bằng thùng gỗ với
hai càng xe bằng hai cây gậy cong và hai bánh xe đã mất vỏ. Ông
già đặt con bé lên chiếc xe kỳ dị ấy, phủ lên chân nó một chiếc túi
cũ dùng để đựng khoai.
Tôi ngắm họ thật kỹ, quan sát họ thật gần, và sau cùng tôi có thể
đoán biết ít nhiều về họ. Vết nhăn trên vầng trán phong trần, bộ ria
xám cắt ngắn, đôi mắt sáng ngời kiêu hãnh, chứng tỏ ông già xưa
kia là một nhà quý tộc ở thành Viên mà chiến tranh đã làm tiêu tan
sản nghiệp. Nét đau thương, vẻ chịu đựng của con bé làm tôi tin nó
là cháu của ông già.
Ông già toan lấy chiếc bao phủ quanh người con bé cho ấm, bỗng
ông đưa mắt nhìn tôi. Tôi muốn đặt ông nhiều câu hỏi đang dồn dập
trong trí não và muốn tuôn ra đầu lưỡi, nhưng có một cái gì đã ngăn
chặn tôi lại. Vẻ trí thức của ông già đã ngăn chận kịp thời tánh hiếu
kỳ của tôi…
Tôi cất tiếng nói bâng quơ:
— Trời lạnh quá.
Ông già chậm rãi nói:
— Tuy vậy, mùa đông năm nay không rét mấy.
Cả hai im lặng. Tôi ngắm con bé. Đôi mắt to thật to và xanh. Vừa
ngắm nó, tôi vừa hỏi ông già:
— Chiến tranh?
Ông già đáp khẽ:
— Phải, chiến tranh. Một quả đạn súng cối đã giết cả cha mẹ nó.
Cả hai lại im lặng. Một lát, tôi hỏi:
— Ông thường đến đây chứ?
— Tôi đến hàng ngày để cầu kinh.
