92. Mười Hương (Thế Kỷ XX) Một Huyền Thoại
Của Tình Báo Việt Nam
Trần Ngọc Ban (tên thật của nhà tình báo Mười Hương) sinh ra trong
một gia đình có thế lực ở Phủ Lý, tỉnh Hà Nam. Tiếng là tư sản, tuy nhiên
cha ông, nhà thầu khoán Trần Ngọc Tân lại mang nhiều nét chất phác, cần
kiệm của người nông dân Bắc Bộ. Cậu bé Trần Ngọc Ban được cha cho đi
học chữ Nho từ khi còn nhỏ. Thầy dạy của Ban chính là đồng chí Nguyễn
Đức Quỳ, Bí thư Tỉnh ủy Hà Nam, người đã giác ngộ Trần Ngọc Ban và
đưa cậu đến với Cách mạng. Với cậu, Chủ nghĩa xã hội một cái gì đó thật
tuyệt vời, lung linh huyền ảo. Mới 14, 15 tuổi, Ban đã tích cực tham gia
phong trào Thanh niên dân chủ. Học hết lớp nhất tại trường tiểu học Phủ
Lý, Trần Ngọc Ban chuyển lên Hà Nội nhập học ở trường dòng phố Nhà
Chung. Thời gian này anh đổi tên là Hương (sau này khi vào Nam công tác,
anh mới được gọi là Mười Hương), nhiệt tình tham gia phong trào Hướng
đạo và Hội truyền bá quốc ngữ. Học được hơn hai năm, đến năm 1941 thì
Mười Hương bị bắt vì tội treo cờ Cộng sản và rải truyền đơn kêu gọi ủng
hộ Hồng quân Liên Xô. Mười Hương bị tống giam vào Hỏa Lò hơn một
năm, sau đó bị đem ra xét xử tại tòa án binh của Pháp. Do chưa đến tuổi
thành niên, mặt khác, anh trai Mười Hương cũng là một nhà thầu khoán có
quan hệ rộng đã bỏ tiền lo lót cho em, anh được trả tự do. Mười Hương
được phóng thích có mang theo một lá thư của chi bộ trong tù giới thiệu
anh với Ban thường vụ Trung ương. Mười Hương được sắp xếp cho đi học
một lớp chính sách mới tại Bắc Ninh, sau đó anh được cử về công tác tại
Ban cán sự Phúc Yên. ở trên đó một thời gian thì đồng chí Trường Chinh
rút Mười Hương về An toàn khu.
Bối cảnh thế giới lúc đó hết sức phức tạp, phát xít Đức đã nuốt chửng
hàng loạt nước châu Âu và đang dồn sức tấn công Liên Xô. Nước Pháp sụp
đổ và chia rẽ, De Gaulle phải lưu vong sang nước Anh lập chính phủ kháng
chiến. Mười Hương được đồng chí Trường Chinh đặc trách giao cho việc
