chia lợi nhuận, trợ cấp… Do đó, người quản lí coi việc thưởng tiền là
biện pháp và cách thức quan trọng nhất khích lệ nhân viên, thậm chí
họ coi đó là biện pháp và cách thức duy nhất, đồng thời họ còn tin
tưởng rằng làm như vậy sẽ đạt được hiệu quả khích lệ lí tưởng. Khi
kết quả không tốt như họ tưởng tượng, người quản lí quy kết nguyên
nhân thất bại cho nhân viên. Họ không nghĩ rằng, nguyên nhân thật
sự chính là vì họ không hiểu nhu cầu của nhân viên.
Đương nhiên, không phải tất cả nhân viên đều là người thuộc chủ
nghĩa kim tiền. Đa số họ không chỉ cần nhu cầu vật chất cơ bản mà
còn có nhu cầu tinh thần, ví dụ sự quan tâm, trân trọng, tình hữu
nghị, sự nghiêm khắc, nhân cách, danh dự, thân phận, địa vị… Do
vậy, người quản lí doanh nghiệp cần nhận thức được rằng, không
phải động lực của tất cả nhân viên đều xuất phát từ tiền bạc và vật
chất. Đối với nhiều nhân viên, “cơ hội học tập và phát triển”, “cơ hội
thăng tiến” đã trở thành yếu tố quan trọng khiến họ quyết định làm
việc hay không làm việc ở công ty nào đó, và yếu tố này còn quan
trọng hơn cả tiền lương.
Có rất nhiều người dám từ bỏ môi trường làm việc với mức lương
cao để đến những nơi xa xôi nghèo khó dạy học. Chúng ta cũng rất dễ
thấy, một số bạn bè xung quanh mình, mặc dù mức lương không cao,
nhưng nếu bạn nói rằng sẽ giới thiệu cho họ vào làm ở công ty có mức
lương cao hơn, chưa chắc họ đã đồng ý. Ngoài tâm lí không muốn
thay đổi chỗ làm, còn vì công việc hiện tại thích hợp với họ, được
người nhà và bạn bè ủng hộ, môi trường công việc và không khí làm
việc thân thiện hoặc họ được lãnh đạo coi trọng khiến họ không
muốn chuyển việc. Tóm lại không phải là tiền lương giữ chân họ ở lại,
mà còn do một số nguyên nhân khác.
Muốn là một người quản lí thành công, chúng ta cần có lòng đồng
cảm. Chúng ta cần hiểu được con người là thế nào, mới hiểu được
doanh nghiệp cần những nhân viên như thế nào.
Nhà tâm lí học nổi tiếng người Mĩ - Abraham Maslow trong cuốn
sách Học thuyết tâm lí học nhân văn năm 1944 đã đưa ra lí luận về
năm thứ bậc nhu cầu của con người. Hiểu được lí luận về năm thứ
bậc nhu cầu con người của Maslow rất quan trọng đối với người quản
lí doanh nghiệp. Trong môi trường quản lí doanh nghiệp hiện đại,
nhân viên chính là lực lượng sản xuất đầu tiên của doanh nghiệp. Là
người quản lí doanh nghiệp, chúng ta cần thực hiện cơ chế khích lệ
36
