các dịch vụ đòi hỏi các nhà cung cấp và người tiêu dùng phải ở trong cùng
một vị trí. Chưa ai tìm ra cách để cung cấp dịch vụ cắt tóc hay dọn dẹp nhà
cửa từ xa. Rõ ràng, vấn đề này sẽ được giải quyết nếu nhà cung cấp dịch vụ
(thợ làm tóc hoặc người dọn nhà trong các ví dụ trên) có thể chuyển đến đất
nước của khách hàng, nhưng trong hầu hết các trường hợp, điều đó đồng
nghĩa với việc nhập cư, việc mà hầu hết các nước đang hạn chế rất nhiều
(xem Vấn đề 3). Căn cứ vào điều này, tỷ trọng ngành dịch vụ trong nền kinh
tế tăng lên có nghĩa là đất nước này, với những thứ khác không thay đổi, sẽ
có kim ngạch xuất khẩu thấp hơn. Trừ khi xuất khẩu hàng hóa công nghiệp
tăng không đáng kể, các quốc gia sẽ không thể trả tiền cho cùng một lượng
hàng nhập khẩu như trước đây. Nếu xu hướng giảm công nghiệp hóa là một
hiện tượng tiêu cực đi kèm với khả năng cạnh tranh quốc tế suy yếu, các
vấn đề về cán cân thanh toán có thể còn nghiêm trọng hơn, vì lĩnh vực sản
xuất khi đó sẽ không có khả năng để tăng xuất khẩu.
Không phải tất cả các dịch vụ đều mang tính phi ngoại thương như nhau.
Dịch vụ dựa trên tri thức mà tôi đã đề cập ở trên - ngân hàng, tư vấn, kỹ
thuật, vv có tính ngoại thương rất cao. Ví dụ, ở Anh kể từ những năm 1990,
xuất khẩu của các dịch vụ dựa vào tri thức đã đóng một vai trò quan trọng
trong việc bù vào khoảng thâm hụt trong cán cân thanh toán do xu hướng
giảm công nghiệp hóa (và sự suy giảm trong xuất khẩu dầu Biển Bắc, hoạt
động vừa đủ để cứu nước này khỏi các hậu quả tiêu cực của xu hướng giảm
công nghiệp hóa đối với cán cân thanh toán trong thập niên 1980).
Tuy nhiên, ngay cả ở Anh, nước tiên tiến nhất trong xuất khẩu các dịch vụ
dựa trên tri thức, thặng dư cán cân thanh toán được tạo ra bởi những dịch vụ
này vẫn dưới mức 4% GDP, chỉ đủ để trang trải cho thâm hụt thương mại
trong ngành sản xuất của đất nước. Với việc tăng cường điều tiết tài chính
toàn cầu như một hệ quả của cuộc khủng hoảng tài chính thế giới năm
2008, có lẽ trong tương lai Anh sẽ không thể thể duy trì cán cân thương mại
trong khu vực tài chính và dịch vụ dựa trên tri thức ở mức như hiện nay.
Trong trường hợp của Mỹ, được cho là một mô hình kinh tế hậu công
nghiệp khác, thặng dư thương mại trong các ngành dịch vụ dựa trên tri thức
