- Chú mua hồi nào?
- Dạ, hồi năm ngoái, 1936.
- Tôi cho biết: hồi năm 1935, đồn điền tôi bị mất trộm, có tờ cớ hẳn
hoi. Cái tấm"bài kía..."của chú giữ ghi vô bộ năm 1936. Nhưng"bài kía"
của đồn điền tôi vô bộ 1934. Dấu riêng của con trâu Bướm y hệt: sừng
cong, hai xoáy ở chân trước bên mặt.
Tên Lén hơ hãi, kêu nài:
- Xin quan thanh tra cho tôi thấy cái"bài kía" của đồn điền...
- Ðừng lẻo lự. Này đâý Tờ cớ rành rành."Bài kía" của tôi cũ hơn...
Chứng tỏ rằng kẻ trộm đem trâu của đồn điền tôi đến làng Bình An này bán
lại cho chú. Hoặc là chú có nhúng tay vô...
Tên Lén trố mắt."Bài kía" (bài chỉ) của ông Hăngri vô bộ trước, có
đóng dấu đỏ và chữ ký tên...
Ông Hăngri giựt cái "bài kía" trở lại:
- Tôi tịch thâu con trâu Bướm của chú. Chú ngồi đó suy nghĩ. Nếu cự
nự tôi giao cho quan chủ quận, truy tố ra toà.
Sau tên Trần Văn Lén, lần lượt bốn năm khổ chủ khác đều bị cật vấn.
Trâu của họ trùng dấu riêng với những con trâu mà đồn điền bị mất trộm,
cách đó vài năm có ghi rõ torng tờ cớ. Kèm theo tờ cớ, ông Hăngri nên ra
mấyh cái"bài kía" vô bộ sổ quá trễ mà dân chúng trong làng Bình An đang
giữ.
Bằng một giọng nhỏ nhẹ, ông Hăngri giải bày:
- Tôi chảng muốn đưa mấy chú ra toà làm gì. Tội nghiệp cho vợ con
mấy chú. Nếu mấy chú ăn năn hối cải, tôi ém dùm. Tôi hứa chạy tờ về ông
chủ đồn điền... Với điều kiện là mỗi người cho tôi năm chục đồng. Bằng
không thì...
Ai nấy cúi đầu, áy náy. Năm chục đồng đâu phải là số tiền nhỏ.
Day qua phó hương quản, ông Hăngri tiếp lời:
- Thế nào? Phó hưong quản dám bảo lãnh dùm họ không? Tới trưa
mai họ phải chạy tiền đầy đủ.
Phó hương quản gải đầu:
