trong của tình trạng, hay của mối liên hệ, tôi e ngại không muốn nói ngay
cả với bạn bè thâm giao nhất. Thật là mỉa mai chính những người chỉ trích
tôi lại cũng làm việc vớ vẩn như tôi, cũng bộc lộ một sự trìu mến quá đáng
đối với những con vật cưng của họ. Còn như Val nó là máu huyết của tôi, là
con cưng của tôi; tôi chỉ ân hận còn điều tôi không có thì giờ săn sóc nó
hơn nữa.
Chính vào dạo này các bà mẹ trẻ đua nhau học nhảy, có người còn học hát
nữa. Hay lắm. Đáng khen lắm, như ta thường nói. Nhưng còn trẻ con?
Chúng có được học hát học nhảy không? Đâu có. Sau này hẵng hay, khi
nào chúng lớn lên đến cái tuổi đi học ba-lê hay cái gì mà các bà mẹ trẻ cao
hứng cho rằng con mình cần phải học để nâng cao văn hóa. Còn lúc này các
bà còn mải lo rèn luyện cái tài năng tiềm tàng của mình.
Đến cái ngày tôi bắt đầu dạy Val hát. Chúng tôi từ rừng đi về nhà. Tôi kiệu
con lên vai để đỡ nhọc đôi cẳng bé. Bỗng nhiên nó bảo tôi hát. Tôi hỏi:
“Con thích nghe bài nào?” Đoạn kể nó nghe câu chuyện Abraham Lincoln
chỉ biết độc có hai bài, một là bài Yankee Doodle, hai là không phải bài
này. Nó nèo: “Thì bố hát đi!”
Tôi hát, sung sướng hát. Nó hát theo. Về đến nhà là nó vừa thuộc lòng bài
hát. Tôi khoái chá hết sức. Dĩ nhiên là hai bố con cứ hát đi hát lại không
biết chán. Lúc nào cũng Yankee Doodle this and Yankee Doodle that.
Yankee Doodle dandy and the Devil takes the hindmost!
Moricand không hề quan tâm đến cái trò này. Chắc hắn tự nhủ: “Rõ chán
cho cái thằng Miler”, ý bảo rằng tôi chỉ khéo làm trò hề cho thiên hạ cười.
Tội con bé Val! Tôi đứt ruột mỗi khi con bé nói gì với hắn, hắn xua con bé
với câu: “Tao không nói tiếng Anh”.
Ngồi ăn, con bé nói huyên thuyên, tôi thì thích nghe, hắn thì bực bội, bực
bội cả khi con bé làm đổ rơi đổ vãi.
Hắn thường nói, “Phải dạy nó mới được. Trẻ mà chiều quá đâu có hay”.
Vợ tôi cũng đồng ý nói theo như máy. Nàng phàn nàn rằng nàng cố gắng
dạy con bao nhiêu thì tôi phá bấy nhiêu, hầu như tôi lấy làm khoái chá thấy
con mình hư thân mất nết. Dĩ nhiên nàng không chịu nhận rằng chính tinh
thần nàng là sắt chỉ biết có phương tiện duy nhất là kỷ luật.